Studiedag over herinneringsreizen op donderdag 23 februari

foto Jérusalem Pierard Instituut voor Veteranen

Op donderdag 23 februari aanstaande organiseert vzw Auschwitz in Gedachtenis – Stichting Auschwitz een studiedag “Herinneringsreizen balans, actualiteit, perspectieven en kritieken”.

De stichting wil daarbij de balans opmaken van het reizen naar alle plaatsen die symbool staan voor de Holocaust omwille van hun historische karakter, in het bijzonder de reizen naar Auschwitz. Gaat het om herinneringstoerisme vragen critici zich af of is het toch vooral  aanleren, doorgeven, een morele opvoeding bieden aan de zogenaamde herinneringsplicht en soms het vormen van jongeren.

Practische informatie: de studiedag gaat door in de Ravensteinstraat 2 te 1000 Brussel. Alle spreekbeurten zullen simultaan van het Frans naar het Nederlands en van het Nederlands naar het Frans vertaald worden.Deelname is gratis maar inschrijving is verplichtend. Dat kan bij Frédéric Crahay : frederic.crahay@auschwitz.be
of 02 512 79 98

Hieronder een tekst die de probleemstelling tracht samen te vatten en het programma van de studiedag.

Bij de indrukken, emoties en reflecties die een bezoek
aan het kamp van Auschwitz met zich meebrengen, komt
een vaststelling kijken, waarvan men soms niet weet wat
ermee te doen. Het gaat over de vreemde nummerplaten
van de wagens die aan de ingang geparkeerd staan, de
hoeveelheid groepen die de gidsen volgen tot de soms niet
ophoudende stroom van bezoekers, die het fototoestel aan
de hand, over de site dwalen.

Advertentie

Moet men vrezen wat er onder de noemer
“ herinneringstoerisme ” valt ? Of dient men deze
werkelijkheid van onze tijd te aanvaarden ? Valt elke
bezoeker, in groep of alleen, sowieso in de categorie
“ toerist ” te klasseren ? Of is deze categorie een intellectuele
vermindering die veraf ligt van ieders ervaring tijdens het
bezoek ?

Het probleem komt in een ander daglicht te staan wanneer
men denkt aan de georganiseerde reizen voor minderjarigen
die door volwassenen omkaderd worden, meestal
leerkrachten. Aan de oorsprong van dit soort initiatieven
vindt men pedagogische projecten met verschillende
motiveringen ( aanleren, doorgeven, een morele opvoeding
bieden aan de zogenaamde “ herinneringsplicht ” en soms
het vormen van jongeren om nog jongere kinderen te
omkaderen ). We nemen in de meeste gevallen een dubbele
bezorgdheid aangaande deze jongeren waar: hoe gaan ze
zich gedragen ? Wat gaan ze ervan opsteken?

Tenslotte, na de kwesties van het herinneringstoerisme
en van de pedagogische reizen, is er de kwestie van het
kritische discours, die geregeld de reizen naar Auschwitz
in vraag stellen in het bijzonder en naar alle types van
herinneringsplekken in het algemeen. Hoe kan men dan
reizen uitdenken en perspectieven openen voor de te
komen reizen ? Anders gezegd, met de kritiek, maar zonder
deze de exclusiviteit te geven, zullen wij ons afvragen welke
toekomst de herinneringsreizen en in het bijzonder de reis
naar Auschwitz hebben ?

Het programma
10 u 00 Ontvangst van de deelnemers : Henri Goldberg
( Secretaris-generaal van de vzw Auschwitz in
Gedachtenis / Stichting Auschwitz ).

Voormiddag
10 u 15 Inleiding en moderatie : Philippe Mesnard
( Directeur van de vzw Auschwitz in Gedachtenis /
Stichting Auschwitz ).

10 u 30 Geoffrey Grandjean (België, Universiteit
Luik) Les jeunes et les voyages mémoriels à
Auschwitz-Birkenau : Quelle place pour une
perspective politologique ? [ De jongeren en de
herinneringsreizen naar Auschwitz-Birkenau :
Welke plaats voor een politologisch perspectief ? ].

10 u 50 Sophie Ernst ( Frankrijk, Studieverantwoordelijke
voor het nationaal instituut voor pedagogisch
onderzoek INRP ) Réflexions critiques sur une
préparation pédagogique: 10 ans de voyages
[ Kritische bedenkingen over een pedagogische
voorbereiding : 10 jaar reizen ].

Advertentie

11 u 10 Koffiepauze

11 u 25 Pierre-Jérôme Biscarat ( Frankrijk, Maison
d’Izieu ) 10 ans de voyages pédagogiques à
Auschwitz : bilan critique [ 10 jaar pedagogische
rezien naar Auschwitz : een kritische balans ].

11 u 45 Rond de tafel : Eerste ervaringen
Moderator : Philippe Mesnard
– Ina Van Looy (B) Joods Lekencentrum
– Mikha Weinblum (B) Joods Lekencentrum
– Paul Sobol (B) Overlevende Auschwitz
– Éric Lauwers (B) Leerkracht
12 u 45 Middagpauze

Namiddag
Moderator : Frédéric Crahay
(Historicus, vzw Auschwitz in Gedachtenis / Stichting
Auschwitz)

14 u 00 Jean-François Forges (Frankrijk, historicus)
Voyages d’études historiques [Geschiedkundige
studiereizen].

14 u 20 Steffen Hänschen (Duitsland, Bildungswerk
Stanislaw Hantz e.V.) Herinneringswerk zonder
tijdgetuigen.

14 u 40 Koffiepauze

15 u 00 Frediano Sessi / Carlo Saletti ( Italië,
Universiteit van Mantova ) Visiter Auschwitz :
une proposition de voyage mémoriel. Histoire du
site, histoire du musée et histoire des mémoires
comparées [ Auschwitz bezoeken : een voorstel
van herinneringsreis. Geschiedenis van de
locatie, geschiedenis van het museum en
geschiedenis van de vergeleken herinneringen ].

15 u 20 Chris Standaert / Hugo Verkest ( België, Katho-Reno)
Studiereis naar Polen met studenten van
de lerarenopleiding Katho-Reno.

15 u 40 Jurmet Huitema-de Waal ( Nederland, Anne
Frank Huis ) Het Anne Frank Huis, een huis met
een verhaal.

16 u 00 Rond de tafel: Voor of tegen ?
– Overeenkomst of kritiek ?
Moderator : Henri Goldberg
– Philippe Plumet (B) Cel Démocratie ou Barbarie
– Éric Lauwers (B)
– Marta Marin Domine (E) Universiteit van
Toronto
– Paul Sobol (B)
– Dominique Trimbur (F) Fondation pour la
Mémoire de la Shoah
– Britt De Wolf / Marjan Verplancke (B)
Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie /
Kazerne Dossin
– Jean Cardoen (B) Instituut voor Veteranen –
Nationaal Instituut voor Oorlogsinvalieden

17 u 30 Besluit