Jinnih Beels (Vooruit) over politiek en de oorlog in Gaza: “Fundamenteel dat je geen van de twee partijen gaat beledigen”

Photocredits Jan Aelberts

Politica Jinnih Beels (1976) werd geboren in Calcutta. Na de gifmoord op haar moeder kwam ze op zesjarige leeftijd bij haar vader en grootmoeder terecht in Antwerpen. Ze liep school in de Joodse buurt en heeft een en ander over het Jodendom geleerd van een Joodse oom. Door haar werk als schepen van Onderwijs bezocht ze regelmatig Joodse scholen. Maar daarvoor was ze al bevriend met barones Regina Sluszny en ook Laurent Trau (huidig consul van Israël) rekent ze tot haar goede vrienden. Als voormalig politiecommissaris kent Beels de veiligheidsproblematiek van de Joodse gemeenschap door en door. Als politica vindt ze het belangrijk om er voor alle gemeenschappen te zijn. Enkele dagen voor ons gesprek nam ze deel aan de herdenking van de Shoah van het Forum waar ze besloot om ook een kaarsje aan te steken voor de gijzelaars die nog steeds worden vastgehouden in Gaza. 

Guido Joris

Klaar voor de verkiezingen en overgeschakeld op campagnemodus?
Zeker, ik voer eigenlijk al zes jaar campagne door actief in de stad aanwezig te zijn. Mijn werk als schepen heeft mij veel op straat gebracht. Ik wilde niet dat Antwerpenaren zouden denken dat ik er alleen in verkiezingstijd ben om stemmen te ronselen. Onderwijs is een Vlaamse bevoegdheid, maar we hebben als lokaal bestuur toch mooie resultaten behaald zoals gezonde en betaalbare maaltijden, evenals extra capaciteit.  Het stedelijk net in Antwerpen bestaat uit 120 scholen en zo’n 6500 personeelsleden. Dat brengt grote uitdagingen met zich mee, vooral in een diverse stad als Antwerpen. Kon het beter? Alles kan beter want er zijn nog altijd plaatsen tekort, vooral in het buitengewoon onderwijs waar we ongeveer 700 extra plaatsen nodig hebben. Als lokaal bestuur zijn we niet verantwoordelijk, maar we voelen ons wel verantwoordelijk. Het aantal leerlingen dat doorverwezen wordt naar het buitengewoon onderwijs is explosief toegenomen. De Vlaamse regering laat de oorzaak daarvan momenteel onderzoeken. De filosofie achter het M-decreet was goed bedoeld, maar miste de ondersteuning op het terrein.  Ik ben er voorstander van dat zoveel mogelijk kinderen deelnemen aan het regulier onderwijs, maar indien nodig naar het buitengewoon onderwijs kunnen gaan. Dat vereist echter een betere financiering.

Hoe verging het je bij Vooruit in Antwerpen, ben je niet bij de verkeerde partij terechtgekomen?
(lacht) Ik kreeg een aanbod om als onafhankelijke op de lijst van Samen te staan (Groen en sp.a) terwijl ik nog politiecommissaris was in Mechelen.  Ik wist niets van politiek en zat plots aan tafel met Bart De Wever, een van de invloedrijkste politici van de afgelopen decennia.  Maar we respecteerden en vertrouwden elkaar ondanks onze politieke verschillen. Dat mis ik in de huidige politiek. Mijn politie-ervaring leerde me omgaan met verschillende meningen en te zoeken naar mogelijke oplossingen. Dat kwam mij goed van pas! De sterkte van dit stadsbestuur, ondanks pittige discussies achter de schermen, is dat wij beleid voeren voor de Antwerpenaar zonder constant ruzie te maken. Daar heeft niemand een boodschap aan.

En nieuwe ambities met een overstap naar de nationale politiek?
Inderdaad, want er is niks mis met gezonde ambitie, dus ja, ik hoop na de verkiezingen een uitvoerend mandaat te krijgen, liefst een mandaat dat aansluit bij mijn expertise binnen veiligheid. Het lijkt me een uitdaging om daar een aantal zaken op de kaart te zetten. Vandaar dat een ambt als minister van Binnenlandse Zaken, Justitie of Defensie me aanspreekt omwille van mijn achtergrond als criminologe en politiecommissaris. Maar laten we vooral bescheiden blijven en met beide voeten op de grond afwachten, want het is de kiezer die het laatste woord heeft.

Advertentie

Wat ik zowel van Joden als niet-Joden te horen krijg is dat Carolien Gennez eenzijdige en ongemeen harde standpunten inneemt over de oorlog in Gaza
Ik kan niet in het hoofd kijken van onze minister Gennez en ik kan ook niet voor haar spreken. Maar ik denk dat zij geprobeerd heeft om beide kanten te belichten. Wat voor mij telt – en ik spreek nu niet over de geopolitieke situatie – is dat partijen niet tegenover elkaar blijven staan.  Toen ik hoorde dat joodse kinderen niet meer veilig naar school konden gaan, ben ik onmiddellijk met alle betrokken partijen rond de tafel gaan zitten. Niet alleen de schoolteams, ook de gouverneur, de ereconsul en het hoofd van de Shmira waren aanwezig. De vertegenwoordigers van de joodse gemeenschap waren opgetogen met deze samenwerking omdat zij en hun vrijwilligers zich ondersteund wisten door deze initiatieven. Feedback kunnen geven aan de joodse achterban was voor hen van groot belang, omdat de gemeenschap daardoor wist dat hun gevoel van onveiligheid gehoord werd. (overtuigend) Elke Antwerpenaar moet altijd en overal veilig zijn, en zeker ook de kinderen! Waar ik mij het meest aan erger, is de politieke recuperatie van het probleem door o.a. het Vlaams Belang dat inspeelt op de onveiligheidsgevoelens van de joodse gemeenschap. Daar word ik woest van. Het is toch te gek voor woorden dat uitgerekend deze partij met haar verleden ten aanzien van Joden tijdens WOII nu in die gemeenschap stemmen gaat ronselen. En extreemlinks doet dat dan op zijn beurt binnen de moslimgemeenschap. Dat is onaanvaardbaar Daarvoor zou je niet voor de politiek mogen kiezen.

Zijn de media ‘feiten’-resistent geworden? Zeker is het leven in Gaza geen pretje, maar er is geen sprake van hongersnood. Berichten over hongersnood circuleren al sinds december vorig jaar. Ook vond Hamas het nodig om de grensovergang waarlangs het voedsel binnenkwam te beschieten. Geen woord daarover in de pers. Of wat te denken van de cijfers over de slachtoffers die worden aangeleverd door het ministerie van volksgezondheid van Hamas? Terwijl de Palestijnse regimes in geen 70 jaar hun eigen vuilnis kunnen ophalen, laat staan dat ze data bijhouden van wat dan ook. Vervolgens officialiseert de VN cijfers die ze hoegenaamd niet controleert.

Ik vind dat een hele moeilijke, ik ben daar niet ter plaatse, dus ik kan daar geen uitspraken over doen. Wat ik wel weet, en daar kunnen we het wel over eens zijn, dat er dingen gebeuren in Gaza die gruwelijk zijn. Voor mij is het van fundamenteel belang om daar een onderscheid in te maken. Ik wijs trouwens niet met de vinger naar de Joodse bevolking maar wel naar de extreemrechte regering in Israël.

Extreemrechtse coalitiepartners maken geen deel uit van het oorlogskabinet waarin linkse en rechtse politici zetelen. Ze nemen dus niet deel aan de besluitvorming over de oorlogsvoering. Ik vraag me dus vooral af waarom het zo moeilijk is voor Hamas – als ze bekommerd zijn om het welzijn van hun Palestijnse onderdanen – om de gijzelaars vrij te laten? Toch de enige actie die perspectief biedt op een langduriger staakt-het-vuren?

Als democratische regering, ook al ben je geraakt in je essentie, in je eigenheid en ook al heb je grote verantwoordelijkheid naar je samenleving, omwille van de gijzelaars die nog niet vrijgelaten zijn, dan nog vind ik wel dat je je boven een terreurorganisatie als Hamas moeten kunnen plaatsen. Versta me niet verkeerd, ik vind dat je elke terreurorganisatie ten volle moet kunnen bestrijden. Maar zijn er echt geen andere manieren? Want nu veroorzaakt de Israëlische regering, los van de cijfers, toch wel heel veel collateral damage. Ik begrijp de redenering dat ze dat doen om Hamas te liquideren. Dat snap ik. Maar zullen ze daarmee ook de gijzelaars terugkrijgen? Voor mij persoonlijk is dat een brug te ver. Er vallen in elke oorlog burgerslachtoffers, maar ik vind het wel belangrijk dat het er zo min mogelijk zijn. Uit ervaring bij de politie weet ik dat je bijvoorbeeld in grote groepen betogers een aantal relschoppers hebt. Dan is het wel de kunst om die relschoppers eruit te halen, zonder dat je onschuldige burgers gaat treffen.

Natuurlijk kunnen die Gazanen moeilijk zeggen; “wir haben das nicht gewusst” als je weet dat heel Gaza, 500 kilometer lang, ondertunneld is.

Ik zal dat ook niet afstrijden, maar ik blijf wel de kant trekken van alle slachtoffers. En er zijn zeker Gazanen die met Hamas niks te maken willen hebben en die zoiets hebben van “dat is voor ons ook terreur en wij keuren dat ook absoluut niet goed”. Ik verwacht van een democratische staat als Israël dat het zich boven het crapuleus gedrag van een terreurorganisatie kan stellen.

Advertentie

Maar weet je ook dat de Israëlische democratie de existentie van het enige land dat ze hebben wil veiligstellen, en dat is doorslaggevend want een oorlog levert altijd een winnaar of een verliezer op. Als dat niet het geval is, dan dient zich binnen de kortste keren een volgende oorlog in Israël aan…

Dat begrijp ik, maar dat geldt voor Palestijnen ook hé.  Filosoof Sun Tzu schrijft in the Art of War dat ‘een vermeden oorlog, een gewonnen oorlog is’. Oorlogen hebben alleen verliezers. Dat geldt voor beide partijen. Maar nu we er middenin zitten is het belangrijk dat achter de schermen de diplomatie wel blijft werken. En daarom vind ik het fundamenteel belangrijk dat je voor de schermen geen van de twee partijen gaat beledigen. En daarmee bedoel ik niet Hamas maar de Palestijnse autoriteit. Je moet het vuur niet gaan aanwakkeren.

Dat laatste is anders een goede omschrijving van de indruk die Caroline Gennez met haar acties maakt.

Maar ik denk niet dat ze dat bedoelt. Ik ken Caroline persoonlijk. En je weet, ook ik heb al heel veel interviews gegeven aan de pers. De pers geeft niet altijd alles weer zoals het gezegd wordt. Er wordt nogal geknipt en geplakt en vooral op sociale media loopt het al helemaal de spuigaten uit. Dus ik ben ervan overtuigd dat Caroline het echt wel goed bedoelt met alle slachtoffers. Maar die nuance is er in de pers heel snel uit. Wij verschillen ook van mening, maar jij laat wel de ruimte voor nuance. We weten beiden hoe complex deze situatie is.