Luckas Vander Taelen richt een afscheidsbrief aan Natan Ramet


Mijn allerbeste Natan,

Je bent er niet meer en dat doet me pijn, want je was een goed mens zoals ik er maar weinig ontmoet heb in mijn leven.

Ik leerde je kennen toen ik “De Laatste Getuigen” draaide, mijn film over de concentratiekampen. Je had vreselijke dingen meegemaakt, maar er nooit eerder over gepraat. We konden je toch overhalen om erover te getuigen, omdat je er het belang van inzag.

Je ging zelfs met ons mee naar Duitsland. Daar was je nooit nog terug geweest na de oorlog. Ik zal nooit vergeten hoe ik je ben komen halen op de luchthaven van München. Je was gespannen, maar tegelijk was je blij eindelijk de stap te hebben gezet om je oorlogsverleden naar buiten te brengen.

De volgende dagen filmden we je in Dachau en omgeving. En we gingen terug naar de plaats waar de Amerikaanse troepen je bevrijd hadden. Het waren onvergetelijke momenten waar je ons zoveel van jezelf gaf. ’s Avonds in het hotel was je je eigen minzame, charmante maar vooral bescheiden zelf.

Advertentie

Ik ben je altijd heel dankbaar geweest dat je willen getuigen hebt. Maar jij hebt mij zo vaak gezegd dat je mij erkentelijk was dat ik je de kans had geboden je verhaal te doen.

Dat heb je nadien nog ontelbare keren gedaan, bij filmvoorstellingen van “De Laatste Getuigen”, bij voordrachten in scholen. Je nam de fakkel van de getuigenissen over na het overlijden van je vriend Tobias Schiff, met wie je zoveel meegemaakt had tijdens je verschrikkelijke jaren in de kampen.

Luckas Vander Taelen

Onze ontmoetingen waren altijd bijzonder emotioneel. We waren telkens blij elkaar terug te zien, alsof er een band tussen ons bestond. Je belde me vaak, om me met je zachte stem te zeggen dat je een artikel van me had gelezen. En elke keer zei je dat je blij was me te kennen.

Zoals steeds als iemand gaat, verwijt ik mezelf je niet vaker gezien of gebeld te hebben. Ik troost me met de gedachte dat we vaak aan elkaar gedacht hebben.

Vaarwel mijn goede vriend Natan!

Dirk Verhofstadt, Natan Ramet en Luckas Vander Taelen