Activiste speelde tweeduizend geheime documenten door aan Ha’aretz

Anat Kam in gesprek met haar advocaat
Israël is in de ban van de Anat Kam Affaire, een journaliste die werkte voor de krant Ha’aretz en die ervan verdacht wordt geheime legerdocumenten te hebben gestolen en doorgespeeld naar de pers. Aanvankelijk werd door de militaire inlichtingendienst censuur gelegd op de verslaggeving maar die werd eerder deze maand gedeeltelijk opgeheven.

Alles lijkt er intussen op dat de hele spionagezaak om een ernstige blunder van de Israëlische veiligheidsdiensten gaat. Het feit dat Anat Kam in staat bleek om tweeduizend militaire documenten te fotokopiëren, uit de legerkazerne te smokkelen tijdens een periode van twee jaar waarin zij haar legerdienst volbracht, toont andermaal de kwetsbaarheid aan op het hoogste commandoniveau binnen het IDF, het Israëlisch leger.

Directeur van de Israëlische geheime dienst Shin Bet, Yuval Diskin, vertelde aan de pers dat de documenten die Kam uit het kantoor van het centraal commando van majoor-generaal Yair Navey gestolen had, een daad was die een “directe en reële bedreiging vormde voor het leven van burgers en soldaten”.
De documenten gingen onder meer over geheime orders van de generale staf, personeelsnummers, veiligheidsinformatie, data over gevoelige militaire oefeningen, wapens en militaire uitrustingen, handelingen in noodsituaties, gevechtsscenario’s en meer.

Kam verklaarde dat zij handelde uit ‘ideologische’ – wellicht extreemlinkse – motieven. In 2008, nadat ze een tijdje met de gestolen militaire informatie bij andere journalisten had rondgezeuld, gaf ze de geheime documenten uiteindelijk aan de bekende journalist van Ha’aretz, Uri Blau. Die gebruikte deze om artikels te schrijven voor de krant. Blau controleerde voor publicatie wel eerst met de dienst van de militaire censuur en kreeg toen het OK voor de publicatie. De legerdienst was toen nog niet op de hoogte dat het artikel geschreven werd op basis van gestolen documenten. Wat later trokken de artikels de aandacht van een aantal militairen, en toen duidelijk werd dat er iets niet pluis was, werd de geheime dienst ingeschakeld om het spoor van het lek op te zoeken.

In september 2009 ondertekenden de Shin Bet en Ha’aretz een akkoord waarin Uri Blau beloofde om alle bewuste documenten die in zijn bezit waren terug te geven, in ruil voor een belofte dat die niet zouden gebruikt worden om een onderzoek naar hem te openen voor criminele misdrijven, noch dat zijn bronnen zouden nagetrokken worden.

Advertentie

Twee maanden later echter, in december 2009, werd Anat Kam geïdentificeerd als de bron van het militaire lek en onder huisarrest geplaatst. Op 14 januari 2010 werden haar dan beschuldigingen van zware spionagedaden ten laste gelegd. Later bleek dat journalist Blau slechts vijftig documenten (van de tweeduizend) had teruggegeven aan de Shin Bet. Hij wordt ervan verdacht de rest van de ontbrekende documenten te hebben achtergehouden.

In 2009 vertrok Blau naar Londen, blijkbaar om arrestatie en ondervraging over de ontbrekende documenten te ontlopen. In interviews met buitenlandse journalisten heeft hoofdredacteur Dov Alfon van Ha’aretz gezegd dat de krant de kosten van Uri Blau in het buitenland zal dekken zolang dat noodzakelijk is. De krant steunt duidelijk zijn reporter ondanks het feit dat hij zijn akkoord met de Shin Bet niet is nagekomen door alle documenten terug te geven.

De chef van de Shin Bet heeft Blau gewaarschuwd dat hij een gevaarlijke houding heeft aangenomen en zichzelf blootstelt aan vijandige agenten én als doelwit voor andere informatie en veiligheidsdiensten. Intussen heeft Anat Kam via haar advocaat, Avigdor Feldman, laten weten dat zij afziet van haar immuniteit als journalist en vraagt ze Uri Blau om terug te komen naar Israël en alle ontvreemde documenten die zij hem gegeven heeft, terug te bezorgen aan de staat.

Het verhaal van Anat Kam onthult vier ernstige veiligheidslekken die een feitelijke bedreiging zijn voor de veiligheid van de staat.

Hugo Van Minnebruggen