Al wat u moet weten over Oost-Jeruzalem:
De heilige stad Jeruzalem (Yerushalayim) wordt maarliefst 669 keer in de Torah vermeld. Dit alleen is natuurlijk niet voldoende om een Joodse aanwezigheid vandaag in de stad op te eisen. Net daarom dit kort artikeltje met de feiten die u moet weten. Waaronder dze:
Joden leefden ononderbroken in Jeruzalem voor duizenden jaren, in de laatste 200 jaar(!) maken Joden de meerderheid uit van alle bewoners (het gaat dus niet om nieuwe immigranten uit Europa), tijdens de Jordaanse bezetting van de stad tot 1967 mochten Joden hun heilige plaatsen en de klaagmuur niet bezoeken, thans kunnen moslims wel naar de voor hen heilige plaatsen.
Jeruzalem was nooit de hoofdstad van enig ander volk. Nooit eerder in de geschiedenis wilden moslims van Jeruzalem een heilige stad of hoofdstad maken (tot de Joden er hun hoofdstad van maakten welteverstaan), de Arabieren die hun huizen werden uitgezet in Oost-Jeruzalem enkele weken geleden, moesten dat doen na een lange procedure voor de rechtbank omdat ze al jaren hun huishuur niet betaalden.
1. Joodse bewoning
Onder de Turkse overheersing (1517 -1917) is Jeruzalem een bescheiden districtshoofdplaats in een afgelegen Ottomaanse provincie. Door de onveiligheid kan enkel binnen de muren van de Heilige Stad gewoond worden. Joodse, christelijke en islamitische mensen hebben er hun woonwijken.
Pas na 1850 is de omgeving voldoende veilig en wordt wonen buiten de stadsmuren mogelijk. Er komt een enorme immigratiegolf op gang en de bevolking neemt toe. Er wijken vooral Oost- Europese Joden uit naar Jeruzalem, maar er is ook een aanzienlijke (christelijke) Armeense immigratie.
Advertentie
De Ottomaanse gezagsdragers van hun kant bevorderen actief de vestiging van moslims – uit onder meer de Kaukasus, Algerije en uit de Balkan – beducht als ze zijn om hun overwicht te verliezen. Binnen de bevolking van Jeruzalem worden de Joden de grootste groep. Joodse filantropen (zoals Moses Montefiore) en coöperatieve verenigingen kopen gronden aan ten behoeve van de Joodse immigranten, voornamelijk ten westen en noorden van de Oude Stad. Maar ook in Oost-Jeruzalem wordt grond gekocht voor Joodse bewoning, onder meer in Sheik Jarrah en Shimon Hatsadik, de wijken die nu zo fel gecontesteerd worden.
In de laatste 200 jaar maakten Joden steeds de grootste bevolkingsgroep uit van Jeruzalem.
In cijfers uitgedrukt:
2. Jeruzalem in het centrum van de internationale aandacht
In de loop van de 19de eeuw neemt de buitenlandse invloed toe in het fel verzwakte Ottomaanse rijk. Jeruzalem wordt het uitverkoren strijdtoneel voor de onderlinge rivaliteit tussen de verschillende Westerse landen. Vanaf 1917 wordt Palestina een Brits mandaatgebied met een internationale erkenning als Nationaal Tehuis voor de Joden. In 1947 geeft Groot- Brittannië zijn mandaat terug aan de Verenigde Naties. De algemene vergadering van de UNO keurt in 1947 het UNO verdelingsplan goed. Dit plan stelt de oprichting van een Joodse staat en een Arabische staat voorop. Jeruzalem wordt als een “corpus separatus” bestemd, dat door de VN bestuurd zou worden. Daar komt echter niets van terecht. Op de dag dat de Britten het mandaatgebied Palestina verlaten, wordt de pas uitgeroepen Joodse staat Israël door een coalitie van vijf Arabische landen binnengevallen. Het Jordaanse leger bezet (en annexeert) Oost-Jeruzalem, Israël houdt stand in West- Jeruzalem en maakt hiervan zijn hoofdstad. De plannen om van Jeruzalem een “corpus separatus” te maken, zijn door de feiten achterhaald. Bovendien komen er door de Koude Oorlog andere prioriteiten in de internationale politiek: het probleem Jeruzalem verdwijnt naar de achtergrond en de plannen voor een“corpus separatus” worden netjes opgeborgen.
Het Jordaanse Oost-Jeruzalem is voor Joden verboden terrein. De Joodse bewoners worden er verjaagd en ze worden ook niet toegelaten tot hun cultusplaatsen in de Oude Stad, ook niet bij de Klaagmuur. In de zesdaagse oorlog (juni 1967) verovert Israël Oost-Jeruzalem op Jordanië. De stad wordt eengemaakt, en de verschillende godsdiensten kunnen voortaan in alle vrijheid hun cultusplaatsen beheren.
3. De gecontesteerde wijken in Oost- Jeruzalem: Sheik Jarrah en Shimon Hatsadik
Ook in deze wijken kopen Joodse verenigingen na 1850 bouwgronden voor de Joodse immigranten. In 1948 komen deze Joodse eigendommen in handen van Jordanië. Midden de jaren ’50 worden er Arabische families in gevestigd, die hun huur betalen aan de “Jordaanse Beheerder van Vijandige Eigendom”.
Na de zesdaagse oorlog in 1967 komen deze eigendommen onder de hoede van de “Israëlische Beheerder van Achtergelaten Eigendom”. In 1972 geeft die het land terug aan de wettige, vaak (maar niet altijd) Joodse eigenaars. In 1988 oordeelt het Israëlische Hooggerechtshof dat de 28 Arabische families die er wonen, de status krijgen van “beschermde bewoners”, maar dat het eigendom van de panden aan de Joodse eigenaars toekomt. Tien jaar later betrekken Joden verlaten panden in de buurt: tot op heden een 10-tal families. Op hetzelfde moment start een langdurige juridische procedure van uitzetting ten nadele van Arabische families die de huishuur weigeren te betalen aan de Joodse eigenaars. Enkele dergelijke uitdrijvingen zijn onlangs uitgevoerd onder internationale persbelangstelling. Tegen deze achtergrond dienen ook de omstreden bouwplannen gesitueerd te worden. Normaal is het feit dat hardnekkige wanbetalers waar ook ter wereld uit hun huis gezet worden, geen item in de internationale pers, hier dus wel…