Consternatie over ‘Ar__t Macht Frei’
De Verbeke Foundation is een stichting die de private kunstverzameling van Vlaamse Waaslandse verzamelaar Geert Verbeke beheert. Deze moderne kunstfanaat was jarenlang actief als ondernemer in de transportwereld met een tachtigtal werknemers totdat hij zijn bedrijf verkocht en zich volledig op zijn passie voor kunst ging toeleggen. Er is een permanente tentoonstelling bestaande uit Verbeke’s eigen verzameling die een tweeduizendtal werken omvat, vooral collages en assemblages van Belgische en Nederlandse kunstenaars van de 20e eeuw.
Een tentoonstellingsgedeelte draagt de naam Ar__t Macht Frei. Op de redactie van Joods Actueel ontvingen we daarover volgende reactie van Dirk Huylebrouck, een journalist die voor het blad EOS een reportage schreef over de Verbeke Foundation:
Geachte, Ik ben de auteur van het artikel in het nummer van EOS-magazine van deze maand. Het artikel wijst er onder andere op dat in de Verbeke Foundation in Stekene de slogan ‘Ar t Macht Frei’ staat. Ik heb gepoogd dit op een subtiele wijze aan te klagen, want de humor van deze verwijzing naar Auschwitz, dat ik nog deze zomer bezocht, ontsnapt mij. Dit is gewoon provoceren om te provoceren, uit onnozelheid, maar het is wel niet onschuldig.
Toen het ’project’ met dat opschrift ’Ar t Macht Frei’ moest tentoongesteld worden op de 26ste ’International Ljubljana Biennial of Graphic Art’, lieten de organisatoren het op het laatste ogenblik verwijderen, maar in Stekene (ten Noorden van Sint-Niklaas) hangt het er dus al jaren. Ik denk niet dat het negationistische bijbedoelingen heeft, noch dat het een aanklacht of een verwerkingsproces betreft. Ik denk meer dat het een louter ‘kunstzinnige onnozelheid’ is. Maar, hoe kan zoiets ‘onnozel’ genoemd worden?
Zelf denk ik dat de ‘Verbeke Foundation’ er best zou aandoen om die ’lompe slogan’ gewoon te verwijderen, net zoals de mensen van de Biënnale in Ljubljana. De ’Verbeke Foundation’ is een leuke ruimte voor experimentele kunst, jazeker, maar zoiets verpest de sfeer en is nergens voor nodig.
Advertentie
Wij vroegen een reactie aan Geert Verbeke zelf. Die liet weten dat de titel een werk was van een kunstenaarscollectief met de naam Happy Famous Artists. Het collectief is inmiddels opgeheven en de kunstenaars in kwestie zijn niet bereikbaar voor commentaar. Verbeke zelf zei verder dat er zeker geen enkele negationistische bijgedachte of foute motivatie was, wel integendeel.
De kwestie doet enigszins denken aan de hitlerkabouters van de Duitse kunstenaar Ottmar Hörl. Er werd in Duitsland zelfs aangifte gedaan tegen deze kunstenaar omdat het gebruiken van nazisymbolen in Duitsland verboden is. Maar de Duitse justitie zag af van vervolging omdat de kunstenaar hen ervan kon overtuigen dat hij met zijn werk het nationaalsocialisme juist belachelijk wilde maken en deed een beroep op de vrijheid van kunst. Die wordt door de Duitse grondwet gegarandeerd.
We merken op dat het opschrift ‘Ar t Macht Frei’ niet van een al te grote originaliteit getuigt omdat het al herhaaldelijk gebruikt werd voor allerhande projecten.