Het alledaagse antisemitisme van de Vlaamse pers

In de zakenkrant De Tijd van dit weekeinde verscheen een artikel met betrekking tot een  fiscaal dossier gebaseerd op gestolen klantenlijsten bij de Zwitserse HSBC bank, waarbij Antwerpse diamantairs zouden betrokken zijn.

Uit het artikel blijkt onomstotelijk dat het geheim van het onderzoek grovelijk werd geschonden vermits de journalist bekent dat hij de lijst met de namen, die geheim was, kon inkijken hetgeen vanzelfsprekend indruist tegen fundamentele beginselen die in een rechtsstaat absoluut dienen gewaarborgd .

Maar De Tijd begeeft zich tegelijkertijd op het pad van hetgeen Pater J. Leman naar aanleiding van het incident rond de Zwinkrant ‘het zacht racisme’ noemde. Hoe anders uitleggen dat deze krant de mening is toegedaan dat de diamantairs die erop voorkomen “bijna allemaal te situeren zijn in de Joodse gemeenschap”?

Wordt op de kwestieuze lijst ook het woord ‘Jood’ vermeld? Worden er opnieuw ‘Jodenlijsten’ opgesteld? Meent De Tijd wellicht gerechtigd te zijn aan de hand van de naam iemand als ‘Jood’ te bestempelen? Het Laatste Nieuws wilde blijkbaar de exclusieve anti-Joodse primeur niet overlaten aan De Tijd en pakte gretig uit met een verwijzing naar: “Het zijn vooral Joden uit het Antwerpse diamantkwartier”.

Advertentie

Hebben die kranten de gewoonte om steeds de godsdienst van de mensen over wie ze schrijven te specificeren? Het antwoord is hierop vanzelfsprekend negatief. De conclusie is dan kristalhelder: er is een duidelijke wil om een bepaalde bevolkingsgroep te stigmatiseren wat indruist tegen de principes van de antiracismewet van 1981. Dit alledaags antisemitisme is onaanvaardbaar en moet derhalve bestreden worden, politiek, moreel en juridisch. Daarenboven is het hoog tijd dat de Vlaamse pers zich aan een moreel zelfonderzoek onderwerpt: immers dit incident is het zoveelste in de rij.

Voor het overige ben ik ook benieuwd te weten of het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding (CGKR) de raad van Pater J. Leman zal volgen en het alledaags antisemitisme niet als een detail zal afdoen.

André Gantman
Jurist en auteur

———

Dat deze problematiek niet nieuw is kunnen we aantonen aan de hand van eerder verschenen artikels over dit onderwerp, zoals hier uit juni 2007 al!

Antisemitisme blijft ‘Laatste Nieuws/ Nieuwe Gazet” bezoedelen.

Nog maar in onze vorige uitgave hebben wij Kristof Aerts van het ‘Laatste Nieuws/ De Nieuwe Gazet’ de levieten gelezen wegens zijn gewoonte om bij een veroordeling van een joodse persoon, diens geloof er in de krant bij te vermelden. Blijkbaar kan hij deze afkeurenswaardige gewoonte niet laten – of gaat het nu om een collega die zich verschuilt achter de afkorting KAV?

Advertentie

Dit bleek nogmaals uit een kort verslag van een proces tegen drie Amerikanen die er in slaagden in een paar weken tijd 30.000 euro buit te maken met kredietkaarten. Ook hier werd bijgevoegd dat het om joden gaat. Doch, dit laatste toevoegen heeft geen enkele nieuwsmeerwaarde en helpt slechts een verkeerd beeld te creëren, namelijk joden zijn fraudeurs. Inmiddels blijven wij ons afvragen waarom de uitgevers van het blad deze antisemitische uitspattingen blijven dulden. Joods Actueel zal dit aanslepend probleem aankaarten met het Forum der Joodse Organisaties en het centrum tegen racisme. Indien nodig zullen we zelf juridische stappen ondernemen tegen het dagblad. Trop is teveel!

Antwoord van Luc Van Der Kelen, in naam van de hoofdredactie

Geachte heer,

Wij verontschuldigen ons voor deze vermelding in de krant, die er inderdaad in het geheel niet toe doet. De redactie is er zich ten zeerste van bewust, dat iedere stigmatisering van bevolkingsgroepen moet worden vermeden. De betrokken redacteur wordt van uw klacht op de hoogte gebracht. Onze centrale redactie zal alle auteurs wijzen op deze problematiek en haar eindredactie vragen erop toe te zien dat dergelijke vermeldingen niet meer achteloos doorheen de kwaliteitscontrole geraken.

Gelieve dit gebeuren niet te beschouwen als kwade trouw. Dat is het geenszins. In opdracht van de hoofdredactie

Luc Van der Kelen

Antwoord van Hans Deridder, adjunct-hoofdredacteur

Geachte heer hoofdredacteur,

Eerder toevallig ben ik in het bezit gekomen van de mail die u stuurde naar editorialist Luc Van der Kelen in verband met vermeend antisemitisme binnen de redactie van Het Laatste Nieuws/De Nieuwe Gazet. Begrijp, mijnheer Freilich, dat ik echt niet op de hoogte was van het bestaan van dit probleem. Ik heb het ontdekt dankzij uw vraag om commentaar bij uw opiniestuk.

Weet dat ikzelf en wij als redactie, het verschijnen van de toevoeging “jood(s) of joden” bij welke naam dan ook, ten zeerste afkeuren. Behalve natuurlijk in artikels die specifiek over joodse onderwerpen zouden gaan. We begrijpen ten volle dat de vermelding “jood” of “joods” in gerechtsverslaggeving dubbel verwerpelijk en onaanvaardbaar is. Ten gevolge van uw mail, heb ik onmiddellijk de nodige richtlijnen gegeven om dergelijke toestanden in de toekomst te verbieden.

Indien u of iemand anders in de toekomst toch nog dergelijke ongepaste toevoegingen zou ontdekken in de krant, aarzel dan aub niet om me dadelijk daarop te wijzen. Want, ook al is er nu een absoluut verbod uitgevaardigd, toch dreigt zoiets vaak niet iedereen te bereiken of bij niet iedereen te blijven hangen. En zeker jonge journalisten begrijpen niet altijd ten volle de toestand en doen vaak, te goeder trouw en zonder er al te veel bij na te denken, dingen die erg fout zijn (zonder dat ze het eigenlijk echt beseffen).

Ik hoop dat u gelooft dat wij als krant en als redactie er écht niet op uit zijn de joodse gemeenschap, het joodse geloof of de joden enige imagoschade te berokkenen. Wij hebben bijzonder veel respect voor het jodendom en de joodse gemeenschap. Bij deze wil ik me dan ook heel oprecht verontschuldigen in naam van onze redactie en van de (veelal jonge) redacteurs die in het verleden de fouten begingen waaraan u en uw medegelovigen zich terecht stoorden en storen.

En, echt waar, licht mij aub in indien dergelijke zaken nog zouden opduiken in onze krant.

Hoogachtend,

Hans Deridder
adjunct-hoofdredacteur
Het Laatste Nieuws/De Nieuwe Gazet