Verkiezingen 2014 – Bericht van Kathleen Van Brempt – Lijsttrekker sp.a Europese Verkiezingen
De joodse gemeenschap in ons land en in heel Europa is wellicht het best geplaatst om te beseffen wat het betekent om een sociaal beleid te voeren voor iedereen. Europa kende immers meer dan een halve eeuw geleden natiestaten die enkel een sociaal beleid voerden voor sommige bevolkingsgroepen, voor het ‘eigen volk’, en dat ten koste lieten gaan van anderen.
De gevolgen van die visie op mensen waren dramatisch, mensonterend en vormen nog steeds een van de grootste schandvlekken van de recente Europese geschiedenis. Het ontstaan van de Europese Unie werd terecht lang omschreven als een uniek vredesproject. Dat is het nog steeds, hoewel dat bij de jonge generaties aan belang inboet.
De Europese baseline is niet voor niets ‘eenheid in verscheidenheid’. Europa staat garant voor de diversiteit in de Europese samenleving. Europa beschikt over een batterij anti-discriminatiewetten en lag aan de basis van de Europese verklaring van de rechten van de mens. Binnen dat grote Europese gebouw zijn de sociaal-democraten altijd de verdediger geweest van dat universele sociale beleid, dat vertrekt van het idee dat je nooit echt sociaal kunt zijn, als je niet voor iedereen sociaal bent. Afkomst, geslacht, etnie, godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging, seksuele voorkeur… kunnen voor ons nooit als uitsluitingsmechanismen gebruikt worden. Iedereen die in Europa woont, is Europeaan, elke Europeaan heeft dezelfde rechten en plichten, elke Europeaan heeft recht op een degelijke sociale bescherming, op werk, een dak boven zijn hoofd, een goede en betaalbare school voor zijn kinderen, op betaalbare en universele gezondheidszorg.
We zien dat die verworvenheden vandaag op de helling komen te staan. De draconische besparingsmaatregelen van de Europese commissie hebben de crisis niet opgelost, ze hebben wel miljoenen Europeanen in de miserie gestort. Die besparingsdrift houdt evenmin rekening met afkomst, geloof of geslacht. Maar ze raakt vooral de laagste lonen, mensen die het zwakst staan, die de grootste slachtoffers van de crisis zijn.
Advertentie
Alsof dat nog niet voldoende is, misbruiken nationalistische, eurosceptische en ronduit fascistische partijen deze situatie om opnieuw bevolkingsgroepen tegen elkaar op te zetten. Spanjaarden zijn ‘potverteerders’, zei onlangs een van de belangrijkste Vlaamse lijsttrekkers. Maar ook de Grieken hebben volgens sommigen hun verdiende loon gekregen. Soms is het allemaal de schuld van de migranten of de Roma. Dit soort partijen voedt de tegenstellingen tussen mensen, jut bevolkingsgroepen tegen elkaar op. Een sterke sociaal-democratie kan een dam werpen tegen dat enge denken, tegen uitsluiting van de ander, tegen het culpabiliseren van bevolkingsgroepen.
Een sterk, sociaal en solidair Europa is gebouwd op waarden die de Unie ook in de rest van de wereld kan uitdragen. Alleen een Europa dat samenwerkt kan een rol spelen in het vredesproces in het Midden-Oosten, de omwentelingen in de Arabische wereld, de spanningen in Oekraïne of in internationale afspraken over klimaatopwarming. Een Europa dat onder druk van nationalisten verzwakt, zal niet alleen de spanningen binnen de EU doen toenemen, maar zal er ook voor zorgen dat we internationaal geen enkele rol meer te spelen hebben. De Europese sociaal-democratie wil zo’n sterk Europa uitbouwen, maar enkel op voorwaarde dat het een solidair Europa is dat opkomt voor de belangen van iedereen.