Oproep van het Joods Museum van Deportatie en Verzet
Veertien jaar geleden, in 1996, opende ons museum te Mechelen (www.cicb.be) zijn deuren, en krijgt jaarlijks dertigduizend bezoekers over de vloer. Dat is erg veel voor de relatief kleine ruimte waarvan het museum in de Dossinkazerne gebruik kan maken. Daarom werd er een groots renovatieproject gestart. Meer zelfs: aan de overzijde van de straat waarin de Dossin-kazerne gelegen is, zal een nieuw museum gebouwd worden, dat naast de andere Holocaustmusea in Europa, zoals dat van Berlijn, Amsterdam of Parijs, zal kunnen staan. Uiteraard zal de band met de oorspronkelijke locatie niet verdwijnen: tussen 1942 en 1944 fungeerde de Dossin-kazerne als SS-Sammellager van waaruit meer dan 25.000 Joden en 351 Zigeuners naar Auschwitz gedeporteerd werden.
Hoewel het huidige museum al over een mooie verzameling foto’s, documenten en verhalen beschikt, wordt de collectie verder uitgebreid. We zijn meer bepaald nog op zoek naar foto’s en amateurfilms, gemaakt door Joodse families die tijdens de jaren twintig, dertig en veertig in België verbleven, zij het als Belgisch staatsburger, zij het als vluchteling. De onderwerpen van de foto’s en amateurfilms die we zoeken, mogen heel uiteenlopend zijn: dagelijkse, huiselijke taferelen, spelende kinderen, vakanties, uitstapjes, familiefeesten, religieuze feesten, verjaardagsfeestjes, huwelijken en dergelijke meer. Ze moeten een mooi en onbezorgd beeld schetsen van het vooroorlogse leven. Op die manier willen we onze jonge bezoekers tonen dat Joodse families en kinderen hele normale levens leidden, dat ze net zoals zij tijdens de zomermaanden eens een dagje naar zee gingen, hun verjaardag vierden en speelden, om op die manier de inleving te verhogen.
Hoewel we al een redelijk aantal foto’s gevonden hebben, zijn we nog steeds op zoek naar nieuw materiaal. Maar wat het moeilijkst te vinden is, zijn de amateurfilms. In Nederland, Duitsland en Polen zijn er zo al een behoorlijk aantal bekend. Dat doet ons vermoeden dat er ook voor België dergelijk materiaal moet bestaan, alleen hebben we het tot hiertoe nog niet gevonden. Er is wel één film opgedoken, gemaakt door een man uit Gent die tijdens de oorlogsjaren twee kinderen van twee Joodse collega’s verstopte. Hij filmde hen en zijn familie tijdens die jaren.
Naast beeldmateriaal zijn we ook nog op zoek naar egodocumenten (dagboeken en brieven waaruit de gevolgen van de bezetting en de vervolging blijken) en objecten (religieuze voorwerpen, maar ook speelgoed). Zo werd er enkele jaren geleden in het Speelgoedmuseum in Mechelen een tentoonstelling georganiseerd waarbij zelfgemaakt speelgoed van ondergedoken Joodse kinderen getoond werd. Heeft u nog films, foto’s, documenten of objecten die in kopie door het museum gebruikt zouden mogen worden, of kent u iemand die over dergelijk materiaal beschikt, mail dan naar liesbeth.vantorre@ua.ac.be of schrijf naar Liesbeth Vantorre, Universiteit Antwerpen, Prinsstraat 13 / S.L.102, 2000 Antwerpen