Reportage, de moed van Irena Sendler (RTBF 14:50)
Hedenmiddag programmeert de RTBF de anderhalf uur durende reportage over Irena Sendler, de Poolse activiste die eigenhandig 2500 kinderen reddes van de nazi’s tijdens WOII.
Ze smokkelde de kineren uit het getto van Warschau te en bracht ze onder bij vrienden en kennissen elders in Polen. De rest van haar leven wijdde zij aan het alles in het werk stellen om die kinderen met hun families te herenigen, met wisselend succes, daar het merendeel van hun familieleden door de nazi’s omgebracht was in de kampen.
In 1943 werd Sendler door de nazi’s betrapt en naar Treblinka gedeporteerd om er maandenlang gefolterd te worden. Zij weigerde – zelfs onder foltering – de namen van de geredde kinderen te geven en werd uiteindelijk door de nazi’s ter dood veroordeeld. Gelukkig voor haar én de kinderen werd ook zij op haar beurt door verzetslieden gered, maar in plaats van nadien de schaduw op te zoeken en onder te duiken, zette zij haar werk gewoon verder. Ook na Treblinka zal zij nog honderden Joodse kinderen redden uit het getto.
Sendler schreef de namen van de kinderen die ze bevrijdde op kleine briefjes die ze begroef. Zo hoopte ze dat de kinderen en hun ouders elkaar na de oorlog weer zouden vinden, maar de meeste kinderen zagen hun ouders nooit meer. Het Holocaust-instituut Yad Vashem onderscheidde Sendler in 1965 met de eretitel ’Righteous of the nation’. Het Poolse communistische bewind verbood haar aanvankelijk naar Tel Aviv te reizen om de eretitel in ontvangst te nemen. Dat kon zij uiteindelijk pas in 1983.
In het laatste kranteninterview voor haar dood in 2008 liet Irena Sendler de wereld nog eens in het diepste van haar ziel en hart kijken.
Advertentie
Every child saved with my help is the justification of my existence on this Earth, and not a title to glory. (…) We who were rescuing children are not some kind of heroes. Being called a hero irritates me greatly. In fact the opposite is true – I continue to have qualms of conscience that I did so little. I could have done more. This regret will follow me to my death.
Net zoals Oscar Schindler bij de bevrijding in tranen uitbarstte omdat hij zich plots realiseerde dat hij nog meer kampgevangenen had kunnen redden, bleef het aan Irenda Sendler knagen dat ze misschien nog meer Joodse kinderen van een gewisse dood had kunnen redden. Dit soort van wroeging, hoewel in onze rationele ogen totaal onterecht, siert deze personen oneindig veel meer dan wij kunnen verwoorden. Dit typeert hen nog meer als mensen die in onmenselijke omstandigheden bovenal mens gebleven zijn, en aan zulke moed en sereniteit kunnen anderen zeker en vast nog een punt zuigen.
In 2007 riep de Poolse Senaat haar unaniem uit tot ‘heldin’. Ze kon die gelegenheid niet bijwonen omdat haar gezondheid dat niet meer toeliet. Op 12 mei 2008 overleed Sendler in een ziekenhuis aan de gevolgen van een longontsteking, ze werd 98 jaar.
Link: RTBF voorbeschouwing