Ontdek Rawabi, de nieuwe Palestijnse stad die onze NGO’s willen boycotten

“Rawabi, de nieuwe stad Palestijnse stad die vorig jaar open ging in augustus, daagt Israël uit”, dat zegt Bashar Masri, de Palestijns-Amerikaanse miljonair achter het project. Maar ngo’s en Palestijnse activisten vinden net het tegenovergestelde en boycotten het hele project.

Bashar Masri is geen typische vastgoedmiljonair. Hij werd in 1961 geboren in de Palestijnse stad Nabloes. Als tiener werd Masri achtmaal opgepakt en opgesloten door Israël omdat hij met stenen gooide en demonstraties organiseerde. De eerste keer was hij amper veertien jaar oud. Tijdens de eerste intifada was hij tussenpersoon tussen de leiders van de opstand en de PLO, de Palestine Liberation Organization die toen haar hoofdzetel in Tunesië had. Later werd hij erg close met Yasser Arafat. Toen de overleden Palestijnse leider in 1993 voet aan grond zette in Washington voor de ondertekening van de Oslo-akkoorden was Masri naar eigen zeggen diegene die de deur van het vliegtuig opende.

In zijn jonge jaren vocht hij dus tegen de Israëlische bezetting maar nu wordt hij ervan beschuldigd samen te spannen met de Joodse staat. Masri is namelijk de projectontwikkelaar van Rawabi, Arabisch voor ‘de heuvels’, een hypermoderne stad vol glimmende flatgebouwen in de heuvels ten noorden van Ramallah.

Het project wordt geprezen als een landmark voor de toekomstige Palestijnse staat en mocht al hoge bezoekers verwelkomen, onder wie de voormalige Amerikaanse buitenlandminister John Kerry en Ban Ki-Moon, de voormalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Een brede waaier aan Amerikaanse Joodse organisaties zoals AIPAC en de Anti-Defamation League, zijn wild enthousiast over het project.


Verraad

Advertentie

Maar sommige stemmen binnen de Palestijnse gemeenschap en linkse ngo’s in het Westen noemen het loutere idee achter Rawabi al een vorm van verraad. Volgens die critici draagt de bouw van een moderne, comfortabele Palestijnse stad er toe bij dat de Israëlische bezetting ‘genormaliseerd’ wordt. Die aantijgingen wijst Masri van de hand: “Als de Palestijnen niet zouden bouwen op die heuvels, dan zouden de Israëlische kolonisten het wel doen. Een project zoals Rawabi legt volgens sommigen een suikerlaagje op de Israëlische bezetting, maar in feite daagt het project de bezetting uit.”

Rawabi is het grootste immoproject uit de Palestijnse geschiedenis en, volgens Masri, de eerste nieuwe Palestijnse stad in duizend jaar. Het project is 650 hectaren groot en omvat een polyvalent stadion met 20.000 plaatsen, het creëerde ook 6.000 jobs voor bouwvakkers en ingenieurs en zal volgens schattingen van Masri zelf, de komende tien jaar nog eens 5.000 jobs scheppen in de retail, in de medische en in andere sectoren. De projectontwikkelaar zegt dat hij onderhandelingen voert met grote technologiebedrijven om hen naar de kantoorcomplexen van Rawabi te lokken.

De eerste fase van het project alleen al kostte 1,2 miljard dollar. Een derde van het geld kwam van Massar International, het bedrijf van Masri zelf. De rest werd gefinancierd door de Qatarese overheid.  Eens afgewerkt, zal het project 6.000 flats en huizen en ongeveer 30.000 inwoners tellen.

Ondanks die ambities liep het project heel wat vertraging op. Masri moest vier jaar wachten vooraleer de Israëlische overheid hem toegang tot drinkwater en een bouwvergunning voor een toegangsweg gaf. Die weg ligt er nu wel, maar is eigenlijk te smal met het oog op het voorziene inwonersaantal.

 

Nul komma nul

De Palestijnse Autoriteit komt haar woord volgens Masri ook niet na ondanks initiële beloftes om het project te financieren en te ondersteunen. De drie scholen en het ziekenhuis in de stad werden allemaal met privégeld gefinancierd, net zoals de riolering en de watervoorziening. Rawabi is de enige Palestijnse stad met een glasvezelnetwerk, ook al met private middelen bekostigd.

Advertentie

“Volgens ons moest de Palestijnse Autoriteit dit project als topprioriteit beschouwen en ondersteunen waar mogelijk… door een school te bouwen, door een weg aan te leggen, door een ziekenhuis uit te bouwen, door een waterzuiveringsstation te bouwen, door een watertank te installeren… Maar helaas: de Palestijnse bijdrage wat betreft financiering, is tot op vandaag nul komma nul.”

De eerste fase van het Rawabi-project telt 1.300 appartementen. Slechts 637 zijn er ondertussen afgewerkt, en in nog maar 140 flats wonen al mensen. Eigenlijk moesten de eerste ‘Rawabianen’ er al meer dan een jaar geleden hun intrek genomen hebben, maar door de problemen met het water en de aanleg van de weg konden ze pas in augustus verhuizen.

Volgens Masri leidde de politieke onrust de voorbije maanden tot het opzetten van Israëlische checkpoints op de wegen in de omgeving. Dat zou potentiële kopers afgeschrikt hebben, omdat ze vreesden dat het moeilijk zou worden om naar hun werk in de omliggende steden te gaan. Onder meer daarom wil Masri Rawabi uitbouwen tot een IT-hub en omschrijft hij de stad als een plek om ‘te leven, te werken en te groeien’, en niet louter als een slaapstad waar mensen leven en zich naar elders moeten begeven om te werken.

 

Boycot

“De politieke situatie deed de verkoop geen goed”, stelt Masri, droevig uit zijn raam kijkend. Daar ziet hij zes dagen op zeven de bouwkranen draaien en de bouwvakkers doorwerken om het project te kunnen voltooien. “Mensen zijn bezorgd en vinden dit niet het goede moment om te verhuizen, niet het goede moment om een stevige lening af te sluiten. Dat is ontgoochelend voor ons. Het maakte het ons onmogelijk om de komst van de eerste bewoners te vieren.”

De snoeiharde kritiek die het project vanuit de Palestijnse gemeenschap kreeg, kan ook een reden zijn waarom mensen er geen flat kopen en niet snel geneigd zijn naar de nieuwe stad te verhuizen. Om het Rawabi-project van de grond te krijgen moest Masri nauw samenwerken met afgevaardigden van de Israëlische overheid, moest hij de hulp van Israëlische adviseurs inroepen en moest hij samenwerken met Israëlische aannemers.

Dat kwam Masri op heel wat kritiek te staan: hij zou de oproepen om Israël te boycotten ondermijnen. Het Palestinian Boycott, Divestment and Sanctions National Committee beschuldigde Masri ervan “de relatie met Israël te willen normaliseren en zo bij te dragen aan het goedpraten van de aanslepende bezetting, aan de kolonisatie en aan de apartheid tegen het Palestijnse volk”. Wasel Abu Yousef, een belangrijke Palestijnse official, vertelde aan Al-Monitor dat “alle Palestijnse fracties Israël moeten boycotten, inclusief Rawabi”.

 

Absurd

“Ze weten goed genoeg dat we geen keuze hebben. Er is nog geen enkel Palestijns huis in Palestina gebouwd zonder Israëlisch bouwmateriaal”, vertelt hij. “85 procent van alle cement in Palestina – op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza – komt uit Israël. Alle elektriciteit op de Westelijke Jordaanoever komt uit Israël.”

Masri trekt zelf ook een lijn: hij wil niet samenwerken met de Israëlische nederzettingen. De Israëlische bedrijven die meewerken aan de ontwikkeling van Rawabi, moesten een contract ondertekenen met de belofte geen producten of materiaal uit de nederzettingen te gebruiken, wat Masri dan weer op felle kritiek van rechtse Israëlische politici kwam te staan.

Basim Dodin (55) was samen met zijn vrouw Asma een van de eerste kopers die verhuisden naar Rawabi. Ook hij hoorde de kritiek. Vrienden vroegen hem waarom hij naar een Israëlische stad zou verhuizen en ze hielden hem voor dat de nieuwe stad een project van de Israëlische overheid is. Maar Dodin liet zich niet afschrikken.

“Onze economie is nu eenmaal sterk verbonden met de Israëlische”, legt hij uit. “Wat is er dan verkeerd aan om voor de bouw van deze stad samen te werken met Israëlische bedrijven en om te profiteren van de Israëlische ervaring en technologie met het realiseren van dergelijke projecten?”

Ondanks de vele obstakels en de kritiek beschouwt Masri het project als een groot succes.

“Ik ben erg hoopvol voor Rawabi, net zoals ik erg hoopvol ben voor de Palestijnse staat. Het gaat gebeuren, het is alleen een kwestie van tijd. We kunnen één en ander ook in een hogere versnelling schakelen en Rawabi is onderdeel van die versnelling.”

 

Dit artikel verscheen vorig jaar in Joods Actueel magazine – abonneer u vandaag !
Tekst: Y Shwarts