Joods rusthuis in Antwerpen in geldnood

De economische recessie heeft diepe sporen achtergelaten in de binnen- en buitenlandse economie. Uiteraard heeft dit ook zware gevolgen gehad voor de Joodse instellingen in ons land. De caritatieve organisaties zagen schenkingen sterk verminderen terwijl de nood aan economische hulp maar bleef toenemen.

De Koninklijke Vereniging voor Joods Welzijn, beter gekend als de Centrale, gold in het verleden als enig overkoepelend orgaan voor alle liefdadige, sociale instellingen van Joods Vlaanderen. Van deze organisatie is bekend dat ze alle geloofsgenoten in nood voorziet van materiële en morele hulp, en dat zonder onderscheid tussen de verschillende strekkingen binnen de gemeenschap.

De Centrale heeft onder meer een dienst die koosjere maaltijden aan huis bedeelt, een poetsdienst, gezins- en bejaardenhulp en een home. Opgericht in 1920 is de Centrale uitgegroeid tot één van de grootste sociale Joodse organisaties in Europa. Maar thans, na het overlijden van enkele mecenassen en de algemene economische malaise onder meer in de diamantwereld, verkeert de instelling in een staat van crisis.

Onlangs nog ontstond er grote beroering over een mogelijke sluiting van het Joods rusthuis aan de Marialei te Antwerpen, hetgeen een ware ramp zou betekenen voor de inwoners. Maar voorzitter Sylvain Lipschutz verzekerde mij dat er van een sluiting absoluut geen sprake is, en dat vandaag elke onderneming gedwongen is om te besparen. Volgens Lipschutz werden er uitsluitend administratieve bedienden ontslagen en hebben de financiële moeilijkheden geen enkele weerslag op de kwaliteit van de zorgverlening.

Ik heb vandaag mijn eigen kleine enquête gehouden en ben een babbeltje gaan slaan met een aantal bejaarden die het rusthuis betrekken. Allen waren vol lof over de toewijding en verzorging, de maaltijden en de vele sociale activiteiten. Een nieuwkomer vertelde met fonkelende ogen hoe blij hij wel was zelf zijn arts te mogen kiezen. En in de gang kwam ik een koppel tegen dat zich voor de Pesach vakantie kwam inschrijven, ze waren niet meer goed te been en konden niet op hotel. Thuis zelf Pesach voorbereiden was voor hen ook onmogelijk. Op aanraden van vrienden hebben ze dan besloten om acht dagen in de home door te brengen.

Advertentie

Om een voor mij totaal onbegrijpelijke reden werd een tweetal jaren geleden een nieuwe stedelijke liefdadigheidsinstelling opgericht, die van haar kant eveneens fondsen inzamelt en sociale diensten verleent en die gesteund wordt door een Joodse gemeente en zelfs een kantoor ter beschikking heeft gekregen, hetgeen een dramatische weerslag heeft op de fondsen die binnenkomen bij de Centrale.

Waarom niet gewoon samenwerken, waarom de krachten niet bundelen? Het is spijtig dat de leiders van de gemeenten geen oproep doen tot onvoorwaardelijke steun aan de Vereniging voor Joods Welzijn, die caritatieve instelling die sinds 1920 op democratische wijze bestuurd wordt en aan Tikvatenoe, het ontwikkelingscentrum voor Joodse gehandicapte kinderen, dat fantastisch werk levert.

Zondag is de dag waarop mijn vierjarige kleinzoon Gavriel bij ons komt spelen. Vandaag zei hij tegen mij: “Savta (Hebreeuws voor oma), weet je, indien je iets wenst moet je het aan de engel vragen, een engel die kan alles”! Wel, lieve lezers, vandaag vraag ik aan de engel Gabriel: ”Zorg jij ervoor dat er binnenkort geen nood meer zal zijn aan sociale en liefdadigheidsinstellingen”?

Ik wens jullie allen nog een koosjere en fijne Pesach!

Terry Davids, Algemeen directeur Joods Actueel.
(Voorwoord Joods Actueel van Maart 2010)