Poerim 2013 – joods carnaval

.

Poerim valt dit jaar op 24 februari. Het feest is één van de heerlijkste en vrolijkste feesten in de Joodse feesttraditie. Het is een dag waarbij zelfs de religieuze voorschriften oproepen om vrolijk, zelfs dronken te zijn. Het feest spoort zelfs de meest ernstige Thorastudent aan om zich te ontspannen en te genieten van de carnavalsfeer.

poerim1
Voorlezen van de Estherrol in de Hollandse synagoge aan de Bouwmeestersstraat

Tijdens de viering herdenken Joden over gans de wereld het lot van het Joodse volk in de vijfde eeuw voor onze jaarrekening. In de Oud-Perzische taal betekent het woord poer ook letterlijk ‘lot’. Toen leefde het volk in ballingschap in het Perzische Rijk waar ze met uitroeiing bedreigd werden door de kwaadaardige Haman. Dit afschuwelijke lot werd echter afgewend door de tussenkomst van de Joodse Esther. De Perzische koning Xerxes (Achasjveros) was met Esther getrouwd en zij was dus ook koningin. De intrigant Haman, een hoveling aan het Perzische hof, had een complot gesmeed om de Joden in het ganse rijk uit te roeien. Door middel van een loting had hij zelfs laten bepalen op welke dag zijn boosaardige plannen zouden uitgevoerd worden.

Esther werd van zijn snode voornemens door haar oom en pleegvader Mordechai verwittigd en dankzij haar hoge positie aan het hof wist zij de koning hiervan tijdig op de hoogte te brengen. Achasjveros liet Haman en zijn zonen ter dood brengen en wat een dag van verschrikking had moeten worden voor het Joodse volk werd op die manier een feestdag, die tot vandaag herdacht wordt. Deze gebeurtenissen worden beschreven in het boek Esther. Eén van de vaste ingrediënten van Poerim is dan ook het voorlezen van de megilla, (de perkamentrol waarin deze geschiedenis staat opgetekend) in de synagoge. Dit gebeurt in de avonddienst en ’s anderdaags nog eens op het einde van de ochtenddienst. Zelf de megilla lezen telt niet mee, het verhaal moet aanhoord worden. Telkens de naam Haman in het verhaal voorkomt maakt men veel lawaai.

De kinderen hebben ratels bij en maken daarmee zoveel mogelijk kabaal zodat de naam van deze slechterik niet te horen is en vooral ook om te vieren dat de schurk in zijn eigen val liep.
Daags voor Poerim is het een vastendag. Op die manier herdenkt men de vasten van Esther en van het ganse Perzische Jodendom vóór Esther koning Achasjveros benaderde om voor haar volk te pleiten. Het feest zelf wordt vooral gekenmerkt door het plezierige karakter, inclusief allerlei opgewekte liedjes en uitgebreide verkleedpartijen waar vooral kinderen van genieten. Om de feestvreugde nog te vergroten is een feestmaal een verplichting waarbij men ook aan de arme geloofsgenoten denkt door hen geld te geven.

Shimon Peres bezoekt kinderen die zich voorbereiden op het Poerim feest
Shimon Peres bezoekt kinderen die zich voorbereiden op het Poerimfeest
Advertentie

Door het prettige karakter van het feest en vooral ook omwille van de verkleedpartijen, noemt men in de niet-Joodse wereld het poerimfeest ook wel het joodse carnaval. In Antwerpen wordt Poerim elk jaar uitbundig gevierd en de pret is duidelijk merkbaar op straat. Elk jaar rijdt er een hippe dubbeldekker rond in de straten van Klein Antwerpen, om feestende kinderen van de ene naar de andere plaats te voeren. Over straat lopen honderen kinderen en ouders verkleed over straat om geschenkjes en fruitschalen rond te dragen aan familie, kennissen en hulpbehoeftigden.