Grote synagoge van Antwerpen mooier, en vooral veiliger, na grondige restauratie

Het vorige stadsbestuur besliste in het najaar van 2011 om het bouwheerschap over de hoogdringende herstellingswerken van de Romi Goldmunz-synagoge, de hoofdsynagoge van de Israëlitische Gemeente Shomre Hadas van Antwerpen aan de hoek van de Belgiëlei en de Van den Nestlei, tijdelijk op zich te nemen. Die werken zijn nu beëindigd en zowel de Joodse gemeenschap als het stadsbestuur zijn opgetogen over het resultaat. Maar nog belangrijker is de gerustheid over de herstelde veiligheid van synagogebezoekers en passanten.

Foto’s Donald Woodrow

Schepen Philip Heylen die bevoegd is als schepen voor erediensten bleef destijds niet bij de pakken zitten en bood onmiddellijk hulp aan toen hij de rampzalige situatie van de synagoge onder ogen kreeg. Hoewel de stad niet zomaar het bouwheerschap voor grote herstellingswerken aan gebouwen voor de eredienst op zich neemt, begreep de stad dat door een combinatie van factoren er van hoogdringendheid sprake was.

Philip Heylen vertelt: “Het bezoek aan de synagoge van de ingenieur veiligheid bevestigde de onveilige situatie in twee zalen doordat de bepleistering van het plafond viel. Ook werd onmiddellijk beslist om nadarhekken te plaatsen aan het gebedshuis om de voetgangers te beschermen. Het kabinet van schepen Heylen vulde het gebrek aan expertise bij het synagogebestuur aan door de investeringsdossiers en de aanstelling van een architect voor de uitvoering van de werken op zich te nemen en zorgde ook voor een weg naar de subsidieaanvragen wat een allesbehalve eenvoudige administratieve klus is.”

Een andere reden voor de schepen om in te grijpen was het feit dat het bestuur van de synagoge niet over de middelen beschikte om de restauratiewerken te prefinancieren omdat subsidies van de Vlaamse Overheid pas een jaar later ter beschikking zouden worden gesteld.

Advertentie

“De synagoge was hoofdzakelijk door vochtinfiltratie in deze erbarmelijke toestand geraakt ”, aldus Laurent Trau, de voorzitter van de Shomre Hadas, die samen met alle bezoekers van de synagoge opgetogen is over de herstellingen. Hij laat weten dat hij het stadsbestuur en Philip Heylen bijzonder erkentelijk is voor zijn bezorgdheid die hij al jarenlang voor de Shomre Hadas aan de dag legt. De dakbedekking is volledig vervangen, het betonrot, de aangetaste vloerbalken maar ook de dekstenen, de moluren en de gipskartonpanelen bevinden zich terug in een goede conditie. Daarnaast werd zowel de gevel als de binnenzijde van het gebouw geschilderd.

Naast de functie als gebedshuis vervult het gebouw een taak als stille getuige van de nazimisdaden. Op paasmaandag 1941 vielen zo’n tweehonderd Hitlersympathisanten het gebouw binnen waarbij de leden van de Vlaamse SS, de Zwarte Brigade en het VNV het volledige interieur vernielden. De Joodse filantroop Romi Goldmuntz financierde de restauratie na WOII, sindsdien draagt de synagoge zijn naam.

Op woensdag 28 augustus bezochten schepen Heylen en voorzitter Trau samen de synagoge.