Hongaarse ambassadeur lovend over Joodse Gemeenschap en nieuwe ereconsul Ari Epstein

De Hongaarse ambassadeur Tamás Iván Kovács met de nieuwe ereconsul Ari Epstein

“Boedapest is zowat de veiligste stad voor Joden in Europa. Je kan er met een gerust hart met een keppeltje rondlopen”. Aan het woord is de Hongaarse ambassadeur in België dr Tamás Iván Kovács die er ook aan toe voegt: “Joodse gemeenschappen die geraakt worden door het vonnis over koosjer slachten zijn steeds welkom in Hongarije, waar rituele slacht wel mogelijk blijft”. In een gesprek met Joods Actueel gaat de ambassadeur dieper in op het jodendom in zijn land, zijn persoonlijke band met de Joodse gemeenschap en het Midden-Oostenconflict.

Joods Actueel:  Hoeveel Joden wonen er in Hongarije?

“Op het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk na, herbergt Hongarije een van de grootste Joodse gemeenschappen in Europa. Naar schatting wonen er zo’n 100.000 Joden in mijn land. De meerderheid van hen woont in Boedapest.”

Advertentie

Joods Actueel:  Hoeveel synagogen zijn er vandaag?

“Er zijn 162 synagogen. Dat is ongeveer een kwart van het aantal synagogen van voor de Tweede Wereldoorlog. Enkele van deze gebedshuizen zijn iconisch. Zoals de Grote Synagoge van Boedapest, ook wel gekend als de synagoge aan de Dohánystraat. Dit is de grootste synagoge van Europa. In de buurt bevindt zich ook de orthodoxe Kazinczystraat Synagoge. De Hongaarse overheid heeft ook een programma gefinancierd waarbij synagogen werden heropgebouwd en gerenoveerd en dat zowel in Hongarije als in de Karpaten. Zo werd ook in Servië de Subotica Synagoge gerenoveerd. (Deze synagoge werd in het begin van de 20ste eeuw in markante Hongaarse Art Nouveau stijl gebouwd door de welvarende Joods- Hongaarse gemeenschap van het overwegend katholieke Subotica dat toen deel uitmaakte van de multiculturele Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie, red.) Deze gerenoveerde synagoge werd onlangs ingehuldigd door premier Orbán, en door Aleksandar Vučić, de president van Servië.”

Boedapest
Boedapest

Joods Actueel:  Is het veilig om Joods te zijn in Hongarije?

“Na zelf enkele jaren te wonen in Brussel en veel gereisd te hebben naar Parijs en Berlijn en andere belangrijke West-Europese steden, kan ik eerlijk zeggen dat Boedapest zowat de veiligste stad is voor Joden in Europa. Je kan er met een gerust hart met een keppeltje rondlopen. Hongaren zijn hier dan ook heel trots op. De Grote Synagoge en op wandelafstand daarvan de Sint- Stephanus Basiliek, de grootste katholieke kerk, vormen de getuigenis van dergelijke co-existentie. Het jodendom en christendom kennen in Hongarije een traditie van samenleven. Hongarije leeft al eeuwen in vrede samen met de Joodse gemeenschap, die een integraal deel uitmaakt van de Hongaarse maatschappij. We delen dan ook een gemeenschappelijke geschiedenis en de judeo-christelijke waarden en cultuur.”

Joods Actueel:  Het Europese Hof behoudt het verbod op ritueel slachten. Wat is het standpunt van uw land hieromtrent?

“Hongarije communiceerde hier heel stellig over. Wij gaan niet akkoord met deze beslissing omdat men zo dierenrechten boven religieuze vrijheden plaatst. Vandaag de dag worden enkele cruciale referentiepunten voor de mens in hun bestaansrecht bedreigd. Vaste waarden zoals religie, familie en andere basiswaarden die reeds eeuwenlang aanwezig zijn in onze maatschappij, worden plots in vraag  gesteld of bestreden. Wij vinden niet dat dierenrechten primeren boven het recht van religieuze gemeenschappen om in vrijheid hun eeuwenoude levenswijzen en tradities na te leven. Joodse gemeenschappen die geraakt worden door dergelijke vonnissen zijn steeds welkom in Hongarije, waar rituele slacht wel mogelijk blijft.”

Joods Actueel:  Is er een belangrijke koosjere industrie in Hongarije?

Advertentie

“Jazeker, en het is een bloeiende industrie ook. Zo worden 90% van de koosjere producten die ganzenvlees bevatten, geëxporteerd vanuit Hongarije naar Israël. De koosjere industrie is booming business en sommige van deze ondernemingen worden zelfs ondersteund door de Hongaarse overheid. Onze ambassade wil trouwens graag bijstand bieden aan investeerders en ondernemers geïnteresseerd in deze industrie.”

Joods Actueel:  wat zijn belangrijke trekpleisters met betrekking tot Joods erfgoed in Hongarije?

“De twee historische Joodse wijken in Boedapest zijn zeker het bezoeken waard. Er worden allerlei educatieve programma’s aangeboden die variëren van een dagactiviteit tot een heel weekprogramma. Behalve de verschillende synagogen kan men ook joodse begraafplaatsen, het joods museum, gedenkplaatsen van de Shoah en het Holocaustmuseum bezoeken. En voor de wijnliefhebbers is de Tokaj wijnregio in het Noordoosten van Hongarije ook een absolute aanrader. Hier wordt een grote kwantiteit aan koosjere wijn geproduceerd.”

Joods Actueel:  Heeft u een persoonlijke band met het Joodse volk?

“In Boedapest grapt men dat een Boedapester altijd wel ergens in zijn stamboom een grootouder of ander familielid heeft die van Joodse afkomst is. Gedurende mijn carrière werkte ik voor twee belangrijke politici van Joodse afkomst: Tamás Deutsch, toenmalig minister van sport – en jeugdzaken en nu Europees parlementslid en János Fónagy, voormalig staatssecretaris voor Nationale Ontwikkeling.

Ik ben als ambassadeur betrokken bij de Joodse gemeenschappen in België en Luxemburg en ik ben verantwoordelijk voor het onderhouden van contacten tussen Hongarije met verschillende Brusselse Joodse organisaties van internationale en Europese stempel. Dus zowel op persoonlijk vlak als op professioneel vlak heb ik hechte banden met mensen van Joodse afkomst.”

Joods Actueel:  Heeft u ooit  Israël bezocht?

“Ja, verschillende keren zelfs. Ik hou echt van Israël. Mijn eerste bezoek was werk-gerelateerd, ik was er voor de Maccabiade (‘de Joodse Olympische Spelen’: een multidisciplinair sportevenement dat om de vier jaar wordt gehouden, red). Daarna ben ik nog verschillende keren teruggekeerd. Tel Aviv was ondanks de zomerse hitte een leuke plek, maar Jeruzalem blijft mijn favoriete stad.”

Joods Actueel:  U heeft Ari Epstein, een belangrijke man binnen onze Joodse gemeenschap, als ereconsul aangesteld. Wat houdt deze positie juist in?

Ambassadeur Kovács

“Hij is genomineerd als ereconsul en dat is niet enkel een eer voor hem maar ook een hele eer voor ons. Ari Epstein is een persoonlijke vriend, we ontmoetten elkaar op een diplomatieke conventie georganiseerd door de stad Antwerpen. De voormalige ereconsul ging op pensioen en Ari leek me de gedroomde kandidaat om deze rol over te nemen. Wat betreft de redenen: eerst en vooral is Ari Epstein naast Belg ook Hongaar, en dat is niet enkel omdat hij van de Hongaarse keuken houdt. Ook zijn grootouders zijn van Hongaarse afkomst. Vervolgens zoeken we steeds naar gekwalificeerde professionelen die belangrijke posities in de maatschappij bekleden. Als CEO van het Antwerp World Diamond Centre speelt mr. Epstein een onmiskenbare rol in de Antwerpse economie. Dankzij zijn positie heeft hij de juiste connecties met professionelen waarmee ook ons land relaties wil aanknopen. Enkele belangrijke bevoegdheden van een ereconsul zijn het smeden van economische banden en het creëren van zakenrelaties. Ook  culturele uitwisselingen of het helpen van Hongaren in consulaire kwesties zijn enkele voorbeelden van het gevarieerde takenpakket die bij deze eretitel horen.”

Joods Actueel:  Wat is uw positie inzake het Midden-Oosten conflict?

“Het is geweten dat Hongarije binnen de EU op dit moment de beste vriend is van Israël. Dat is  niet enkel omwille van de omvangrijke Joodse gemeenschap in Hongarije en het grote aantal Israëli’s met Hongaarse roots. We begrijpen de problematiek in de regio vrij goed. Wij geloven dat Israël  het recht heeft op zelfverdediging. De discussies in de EU zijn helaas vaak eenzijdig en de situatie wordt vaak oneerlijk geportretteerd. Israël is een baken van democratie in het hart van het Midden-Oosten. Israël is een partner en bondgenoot! Hongarije zal Israël altijd blijven steunen, ongeacht de vele anti-Israël statements binnen de Europese Unie.”

Joods Actueel:  Gelooft u in een tweestaten-oplossing?

“Hongarije gelooft in een eerlijke tweestaten-oplossing. De oplossing moet van binnenuit komen. Israël zal samen met de Palestijnen een oplossing moeten zoeken die aanvaardbaar is voor beide partijen.

We zien dan ook de recentelijke Abraham-akkoorden tussen Israël en een aantal moslimlanden als een bijzonder positieve ontwikkeling in een mogelijk vredesproces. De Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken was de enige leider van de EU die de ondertekeningsceremonie van dit vredesakkoord heeft bijgewoond. Ik vind het tekenen van deze vredesakkoorden een ongelofelijk prestatie, alsook een historisch gebeuren.”

Joods Actueel:  Wat vindt u van de import van het Midden-Oostenconflict in de straten van Europa? Is dit ook een probleem in Hongarije?

“Ik woon in Brussel en heb daar dingen gezien, maar zeker ook de beelden in Londen en in andere plaatsen in navolging van het recente Gaza conflict… Het is niet te geloven dat dergelijke haatvertoningen zich voordoen in een beschaafde samenleving als West-Europa. In Hongarije zijn dergelijke taferelen ondenkbaar: er vond geen enkele anti-Israël demonstratie plaats. We kregen in 2015  bakken kritiek toen we besloten onze grenzen te sluiten tegen illegale immigratie. Nu zo’n 5- 6 jaar later sluiten vele andere EU-landen zich aan bij het Hongaarse standpunt. Illegale immigratie kan er helaas voor zorgen dat buitenlandse conflicten en vijandigheden naar hier worden geïmporteerd.”

Joods Actueel:  Wat is uw positie betreffende de fysieke bescherming van de Joodse gemeenschap?

“De Joodse gemeenschappen die zich bedreigd voelen, moeten verdedigd worden door het leger en politie, zolang het nodig is. Een betere oplossing is natuurlijk het aanpakken van de onderliggende problemen die deze onveiligheid veroorzaken. In Hongarije is er een ware Joodse renaissance, waarin Joden in vrijheid en openheid hun geloof kunnen beleven. Vele West-Europeanen zijn dan ook verbaasd om te zien hoe vreedzaam en vrij onze Joodse gemeenschap in Hongarije kan leven.”

 

WIE IS TAMÁS IVÁN KOVÁCS

Op persoonlijk vlak is hij vader van twee zonen. Zijn oudste werd in Boston geboren en zijn tweede in Brussel. Zijn vrouw is arts van opleiding en werkt hier tevens voor de Europese commissie. Ambassadeur Kovács studeerde rechten en internationale betrekkingen. Ook blijkt hij een grote voetbalfan te zijn. Hij is fier dat Hongarije als enige land zijn gloednieuwe stadium, Puskás Aréna, volledig beschikbaar stelde voor maar liefst zo’n 68.000 voetbalfans tijdens het voorbije EK.

Zoals gesteld startte hij zijn carrière in ons land in 2007 bij de Europese Commissie. Tussen 2012 en 2014 was hij ook als ambassadeur actief in België, daarna keerde hij tijdelijk terug naar de Europese Commissie in verband met Brexit-gerelateerde zaken. Zijn huidige termijn als ambassadeur begon in 2018. Hij kijkt uit naar een veelbewogen ambassadeurschap met gunstige samenwerkingsmogelijkheden: zo zullen België en Hongarije in 2024 afwisselend voorzitterschap delen in de Europese Unie.

 

tekst: Jonath  Yonatan – Weinberger
Foto’s: Daniël Benjamin