‘Voor Joden is Boedapest de veiligste plek in Europa’
In een recent artikel in de krant De Standaard schreef historicus en schrijver Ian Buruma een artikel met als titel ‘Israël flirt met antisemieten.’ Als Ambassadeur van Hongarije in België reageer ik op zijn aantijgingen waarin hij Hongarije en Premier Orbán beticht van antisemitisme. Laat ik mij wél bij de feiten houden.
TAMÁS IVÁN KOVÁCS, Ambassadeur van Hongarije in België
Nultolerantie tegen antisemitisme
Als het waar zou zijn, dat Hongarije en haar premier, in welke mate dan ook, antisemitisch zouden zijn, dan is het onverklaarbaar waarom juist in Hongarije de grootste Joodse gemeenschap van Midden-Europa woont. Hongarije ziet haar Joden dan ook als een onlosmakelijk onderdeel van haar land, maatschappij en geschiedenis. Dit is zelfs wettelijk vastgelegd. Daarbij straft geen land in Europa zo streng op overtredingen als holocaustontkenning, haat zaaiende taal en het tonen van haatsymbolen als Hongarije. Maar niet alleen in het wetboek. Ook in het dagelijks leven zien we dat Hongarije de Joden en haar geschiedenis zeer serieus neemt. Zo kent Hongarije een nationale herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Hongaarse Holocaust en liet de regering-Orbán het Holocaustmuseum bouwen. Door dit museum juist niet in de Joodse wijk te bouwen, kreeg het museum de betekenis van een nationaal monument. Het Holocaustmuseum is ook om een tweede reden uniek. Het gebeurt zelden tot nooit dat een staat, in dit geval dus de Hongaarse, een centrum financiert dat zich enkel bezighoudt met de Holocaust.
Wederopbouw begraafplaatsen en synagogen
Advertentie
De Hongaarse regering, en vanzelfsprekend ook de Joodse gemeenschap, koesteren hun spirituele en religieuze erfgoed. Deze wederzijdse ambitie heeft ervoor gezorgd dat synagogen, Joodse begraafplaatsen en andere gebouwen met joodse functies zijn vernieuwd, dan wel gebouwd. De Hongaarse overheid heeft veel renovaties financieel ondersteund. Dit gebeurde in Boedapest, op het Hongaarse platteland en zelfs buiten Hongarije. Zoals in Noord-Polen bij de renovatie van de synagoge in Szatka. Om even wat bedragen te noemen. Een van de grootste renovatieprojecten van de afgelopen periode was de synagoge aan de Rumbach Sebestyén-straat in Boedapest. De Hongaarse staat droeg hier ruim 8 miljoen euro aan bij. De reconstructie van Joodse begraafplaatsen kreeg een subsidie van 2,5 miljoen euro.
(Financiële) steun evenementen
De Hongaarse regering zet zich in voor het behoud van het Joodse culturele erfgoed op diverse manieren. Ik noemde de renovatie en bouw van Joodse gebouwen al. Maar ze steunt ook organisaties en festivals, waarin de Joodse cultuur een plaats krijgt. Voorbeelden hiervan zijn het Ars Sacra Festival en het Vijf Tempels Festival. Het bijzondere aan de laatste is dat deze plaatsvindt in vijf verschillende kerken, waaronder een synagoge, in één straat.
Ook was Hongarije in 2015 voorzitter van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA). Het Hongaarse programma richtte zich op het aanpakken van antisemitisme, het bevorderen van Holocaustonderwijs en de genocide op de Roma. In Hongarije is Holocaustonderwijs overigens al jaren onderdeel van het Hongaarse curriculum. Vier jaar later, in 2019, was Hongarije met veel plezier, gastheer van de 15e Europese Maccabi-spelen. De Hongaarse regering verstrekte een begrotingssubsidie van ongeveer 13 miljoen. De Spelen verwelkomde 3 000 deelnemers uit 42 landen.
Strengere straffen onder Premier Orbán
De Hongaarse regering beschouwt de bescherming van de Joodse identiteit als haar historische verantwoordelijkheid. De rol van Premier Orbán is hierin tot nu toe te onderbelicht gebleven. Ten onrechte. Ook hier spreken de feiten voor zich. Premier Orbán was de eerste Hongaarse premier die de schuld van Hongarije aan de Holocaust publiekelijk erkende. Hij gaf toe dat Hongarije haar Joodse burgers niet of onvoldoende had beschermd. Ook sloot de regering-Orbán een akkoord met de Claims Conference en het Auschwitz-Birkenau Museum. Hongarije betaalde wat haar toekwam. Tijdens de tweede regering-Orbán is in de grondwet vastgelegd dat de Hongaarse Joodse gemeenschap een onvervreemdbaar onderdeel van de natie is. Op het ontkennen van de Holocaust kwamen strenge wetten. Het was in dezelfde periode dat de regering-Orbán de pensioentoeslag van Holocaust-overlevenden praktisch verdubbelde.
Joden en niet-joden in veiligheid
Advertentie
De afgelopen jaren hebben zich in Hongarije geen daadwerkelijke wreedheden of gewelddaden tegen Joodse mensen voorgedaan. Dit kan West-Europa niet zeggen. We zien dat in West-Europa het antisemitisme zich op ideologische basis voordoet en dat deze door de immigratie is versterkt. In Hongarije is dit geenszins het geval. Wij zijn er dan ook trots op dat Boedapest een veilige stad en Hongarije een veilig land is. Joden en niet-Joden wonen er in veiligheid samen.
Joodse renaissance
Joden in Hongarije spreken inmiddels over een Joodse renaissance. Dit is een som der delen. De festivals, de (her)bouw van Joodse gebouwen, de wettelijke bescherming, de rol van de Hongaarse overheid maar meer nog, het algemene sentiment. Dit alles heeft ervoor gezorgd dat de Joden zich thuis voelen in Hongarije. Met grote dank aan de Hongaarse regering. Deze heeft haar verantwoordelijkheid genomen. En met succes! Nog maar drie maanden geleden bezocht Likud-directeur Buitenlandse Zaken Eli Hazan de stad Boedapest. Hij wandelde rond, ontmoette er talloze Joden en zei na zijn bezoek: “Hongarije is praktisch het enige land in Europa waar joodse mensen, die hun religie praktiseren, vrij kunnen rondlopen zonder angst. Voor Joden en Israëli’s is Boedapest de veiligste plek in Europa.”
Wat Hongarije betreft, is voor Joden Israël de veiligste plek in Midden Oosten. Hongarije veroordeelt elke vorm van terrorisme in de sterkst mogelijke bewoordingen en erkent het recht op zelfverdediging van Israël.
