‘Kroniek van een krant’, de memoires van Louis Davids voorgesteld in Antwerpen

Louis Davids (foto: Joods Actueel/ Kim De Molenaer)
Louis Davids (foto: Joods Actueel/ Kim De Molenaer)

De memoires van Louis Davids, gewezen hoofdredacteur van het Belgisch Israëlitisch Weekblad (BIW), die nu worden gepubliceerd, toont duidelijk aan welk impact dit blad had op de Belgische pers en de Joodse gemeenschap in Antwerpen. Uit het boek blijkt hoe hij vergroeid was met dit blad, een weekblad dat door sommigen de hemel werd ingeprezen en door anderen dikwijls verguisd, zelfs binnen de Joodse gemeenschap.

Davids doorstond al deze stormen en bleef strijden voor de waarheid. In zijn voorwoord poneert hij al direct “dat de Joodse gemeenschap niet een homogene maar een heterogene gemeenschap is met zeer uiteenlopende beschouwingen”. Waarna hij duidelijk stelt dat de Belgische Joden “geïntegreerd zijn en dat het begrip ‘Vlaamse Jood’ een realiteit is en geen utopie”.

De rest van dit artikel kan u lezen in Joods Actueel magazine, hieronder vindt u het voorwoord, geschreven door Michael Freilich, kleinzoon van Louis Davids

De memoires van Louis Davids kan u bestellen via e-mail redactie@joodsactueel.be
Uitgeverij: Actualia – Aantal pagina’s: 156 – Prijs: €20
Coauteur: Patricia De Landtsheer – Eindredactie: Terry Davids

Wat hebben Harry Mulisch, Phil Bosmans, Willem Vermandere, Liesbeth List en Louis Davids met elkaar gemeen? Ze hebben zich allen – samen met een aantal andere prominente Vlamingen en Nederlanders – onderscheiden door hun bijzondere inzet voor hun eigen taal. Ze kregen daarvoor erkenning in de vorm van een uitgereikte Visser-Neerlandia prijs, genoemd naar Herman Lodewijk Alexander Visser, een Joodse filosoof en jurist, die tijdens de Tweede Wereldoorlog verkoos om zijn eigen leven te nemen, liever dan in de concentratiekampen te worden omgebracht door de nazi’s.
Bij Phil Bosmans, die spreuken bedacht voor zijn Bond zonder Naam, bij Mulisch die schitterende romans schreef en bij Willem Vermandere en Liesbeth List die prachtige liederen in de taal van Vondel zongen, lag het enigzins voor de hand dat ze hun geesteskinderen in het Nederlands ter wereld brachten.

Advertentie

Maar de erevoorzitter van Joods Actueel onderscheidt zich doordat hij de prijs kreeg voor zijn inzet voor anderen. De jury die de prijs toekende, vermeldt expliciet dat de onderscheiding werd verleend voor zijn inzet voor het Nederlands in de Joodse gemeenschap. Natuurlijk was er het Nederlandstalige Belgisch Israëlitisch Weekblad maar daarnaast was hij ook de bezieler van de Vereniging ter bevordering van de Nederlandse Taal binnen de Joodse Gemeenschap.

Louis Davids (84), in de eerste plaats mijn grootvader, stelt deze maand zijn memoires voor. Over zijn  fenomenale werkkracht hebben wij op de redactie al eerder nagedacht. Het gaat ons verstand te boven: vijftig jaar zorgde hij er voor dat elke week het BIW op tijd bij zijn lezers in de bus viel en dat in een periode zonder internet! Wij krijgen het niet bedacht, en dat zonder Google, Wikipedia en ook nog eens zonder e-mail of gsm!

Hij bedreef journalistiek in zijn puurste vorm, herleid tot de essentie van het integer verzamelen van feiten, gepaard met de wijsheid om de juiste keuzes op het juiste ogenblik te maken en de visie om te opiniëren. Niet te vatten hoe dat gebundeld werd in het werkveld van één man. Daarmee heeft hij voor Joods Actueel de rechte voren getrokken op het veld dat mijn moeder en ik verder mogen bewerken. Maar de laarzen die we van hem meekregen, zijn ons nog steeds meer dan één maat te groot.

“Ik ga zaterdag naar de synagoge, de christenen gaan zondag naar de kerk, maar maandag kunnen wij als vrienden samenkomen”, is een van zijn bekende uitspraken en deze zin getuigt van een actief pluralistische levenshouding lang voor het begrip aan een Brusselse universiteit bedacht werd om vervolgens gaandeweg gemeengoed te worden in gans Europa. Die visie heeft hij ontleend aan het doel dat hij altijd wou bereiken: mensen ongeacht hun gezindte korter bij elkaar brengen.

Gaande op dat pad scherpte hij zijn inzicht bij en begreep zeer snel en zeer goed dat een geseculariseerde omgeving na Vaticanum II nog geen ontkerstende omgeving is en dat de Vlaming blijft baden in een Joods-christelijke traditie. Daarmee opende hij de ogen van Joden en niet-Joden om als Vlamingen elkaar met een open geest tegemoet te treden, dezelfde openheid waarmee hij schreef. Terwijl hij ternauwernood aan de nazi’s wist te ontsnappen, nadat hij door een buurvrouw verraden werd, is hij tot op de dag van vandaag ervan overtuigd dat Vlamingen, en de uitzonderingen niet te na gelaten, intrinsiek goede mensen zijn. En geen verraderlijke buurvrouw heeft aan die overtuiging een jota kunnen veranderen. Het geheime wapen van Louis Davids is gelegen in het simpele feit dat hij van mensen houdt.

Nog steeds blijft hij actief Joods Actueel opvolgen en schrijft hij zijn maandelijkse column. Het zal u niet verbazen dat zijn trouwe lezers “ik heb er geen anderen” zoals hij altijd pleegt te zeggen, ons bij herhaling lieten weten dat, als ze het ‘nieuwe’ Joods Actueel openslaan, ze meteen op zoek gaan naar zijn ’Overpeinzingen’. Ze willen, al is het nu nog slechts één keer per maand, de grote voetafdruk ontwaren die Louis nalaat in het Joodse journalistieke veld, een spoor van meer dan vijftig jaar gebalde ervaring, vijftig jaar BIW en vijf jaar Joods Actueel.

Ik hoop, en velen met mij, dat we daarvan nog lang mogen genieten. En als we erin slagen om Joods Actueel aan een volgende generatie na te laten zoals hij ons het Belgisch Israëlitisch Weekblad naliet, dan zullen we meer dan tevreden zijn.

Advertentie

Michael Freilich
Hoofdredacteur