Canadese excuses voor in de steek laten van Joodse vluchtelingen in 1939
De Canadese premier Justin Trudeau heeft deze week zijn excuses aangeboden voor het wegsturen van het schip St. Louis in 1939. Aan boord zaten zo’n negenhonderd gevluchte Joden die op de vlucht waren voor nazi-Duitsland. Het schip keerde terug naar Europa en meerde aan in Antwerpen. Een kwart van de passagiers overleefden de oorlog niet.
Beluister hier een kort gesprek met Michael Freilich op Radio 2
Pittsburgh
Aanleiding voor de excuses is het recente geweld tegen de Joodse gemeenschap in de Verenigde Staten, met de schietpartij in Pittsburgh als triest hoogtepunt. Antisemitisme, aldus de Canadese premier, is nog steeds aanwezig; “Discriminatie en geweld tegen Joden komt nog steeds op grote schaal voor, in de wereld en in Canada”. Hij beloofde daarom dat zijn land de fouten uit het verleden niet opnieuw zou maken en dat hij de Joodse gemeenschap zou beschermen.
Advertentie
MS St. Louis
Het schip, de St. Louis, was voor het in Canada probeerde aan te meren, eerder al in Cuba en de Verenigde Staten geweigerd. Daarop werd het schip uiteindelijk teruggestuurd naar Europa. Een deel van de passagiers werd opgevangen door onder meer België, Nederland en Frankrijk. Zo’n 250 passagiers kwamen nadien in concentratiekampen om het leven.
Volgens Trudeau heeft het “veel te lang geduurd” voordat er excuses zijn gemaakt. “We hebben hun visa geweigerd, hun brieven genegeerd en hun asiel geweigerd. En Hitler keek toe”, aldus de premier in het Canadese parlement. De autoriteiten, aldus Trudeau, gebruikten destijds de wet om hun antisemitisme te maskeren.
“We hebben antisemitisme toegelaten in onze gemeenschap en tot ons beleid gemaakt. Door zulke haat en onverschilligheid uit te dragen naar vluchtelingen, zijn we zelf moreel gezien medeverantwoordelijk geworden voor hun dood.”
Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog liet Canada maar zeer beperkt Joodse vluchtelingen toe; tussen 1933 en 1945 kregen slechts vijfduizend Joden er asiel. De MS St. Louis kwam zes maanden na de Kristallnacht aan in Canada, toen Joden in Europa al ernstig werden bedreigd.