Ook vrienden van Israël hebben kritiek op Joodse staat
Durven uitkomen voor waar je in gelooft is niet altijd evident. Wie steeds op verschillende fronten zeer pro Israël uit de hoek komt, maar soms zelf bedenkingen heeft bij een aantal van de gebeurtenissen ter plaatse, heeft het soms moeilijk om die kritiek te uiten. Daarom dat een deel van de JCall’ers volgens mij een moedige stap hebben genomen door het document mee te ondertekenen. Ik heb het hier over de niet-linksen. Mensen die al jarenlang Israël verdedigen, een passie hebben voor het zionisme, het land vaak bezoeken en een ware liefde hebben voor de Joodse staat.
Zoals de Duitse professor Grosz tijdens zijn toespraak verklaarde, lag het hem al jaren moeilijk om kritiek te geven op Israël. Hij wou zijn stem wel laten horen maar vond dit ‘ongepast’. Er heerste lang een soort van ‘silent understanding’ tussen de vrienden van Israël dat kritiek geven op de Joodse staat gewoon ‘not done’ was. En wie het wel deed, kreeg al snel verwijten naar het hoofd geslingerd, gaande van ‘zelfhatende Jood’ tot ‘verrader’.
Je kunt het eens of oneens zijn met JCall, maar wat ik ongepast vind, is de groep uitmaken voor iets dat ze niet zijn. Een boel Joodse organisaties die JCall bekritiseerden, speelden al te vaak de man en niet de bal. We hoorden argumenten als ‘het zijn geen echte Joden’ (bij mensen met een Joodse vader en een niet-Joodse moeder), met hun actie geven ze steun aan terroristen, ze zijn niet legitiem, ze hebben geen recht op spreken en ze vertegenwoordigen niemand. Met andere woorden, de kritiek die er kwam, was vooral gericht op de ondertekenaars en NIET op de standpunten die ze in hun document verkondigden!
Men moet eenieder zijn ding laten doen. Persoonlijk was ik voorstander van de Amerikaanse oorlog in Irak, maar voor mijn part mochten al de mensen die hiertegen op straat kwamen dat gerust doen. Dat is nu eenmaal het recht in onze verworven democratie. Ik bestempelde de demonstranten als onwetend, naïef, ongeïnformeerd en dom. Maar ik noemde de protesten nooit illegitiem.
Waarom nu?
‘Onze mening verkondigen mag’ was zowat het centrale thema van het openingscongres. Maar wat ik me afvroeg was waarom JCall net nu het levenslicht zag? Het vredesproces vertoeft al vele jaren in een quasi comateuze toestand. Waar was de drang van de gematigden om hun eigen mening te verkondigen al die jaren gebleven? Onder de regering van Ehud Olmert of Ariel Sharon hoorden we ze niet, waarom dan nu plots wel?
Advertentie
Het antwoord kan je samenvatten in één woord: Netanyahu. De Israëlische premier en diens politiek zijn de directe aanleiding voor de oprichting van JCall. Voor het eerst sinds lang is er een regering die haast al zijn vrienden tegen zich in het harnas jaagt. Niet één maal, niet twee maal, maar keer op keer. Met de VS, dat Israël nodig heeft voor militaire steun, zitten de relaties in een ongekend dal. Maar ook met Europa gaat het moeilijk. De Franse president Nicolas Sarkozy, bekend als één van de trouwste bondgenoten van Israël, is bitter teleurgesteld in Netanyahu. Vorig jaar nog vroeg hij hem nog om Lieberman te vervangen als minister van Buitenlandse Zaken. En bij het bezoek van Shimon Peres aan het Elysée vorige maand zei Sarkozy dat Netanyahu het niet meent wanneer hij zegt voor een Palestijnse staat te zijn. Dit zijn uitzonderlijke uitspraken die we nooit eerder hebben gehoord.
Ariel Sharon heeft de Palestijnen hardhandig aangepakt in 2002 met de grote militaire actie Defensive Shield. Hij heeft Yasser Arafat toen persoonlijk verantwoordelijk gesteld voor de terreuraanslagen en hem laten ‘opsluiten’ in zijn compound te Ramallah. Dat hoofdkwartier werd net niet helemaal aan flarden geschoten. Sharon heeft met succes geijverd dat Arafat persona non grata zou worden in Washington en andere hoofdsteden. En toch kon Sharon rekenen op meer internationale steun dan Netanyahu vandaag.
Ook Ehud Olmert voerde tijdens zijn beleid twee oorlogen, één in Libanon, de andere in Gaza. De kritiek was overweldigend, maar de ware vrienden van Israël, de echt belangrijke bondgenoten zoals de VS, Engeland en Frankrijk, bleven aan zijn kant,omdat ze goed genoeg wisten dat niet Israël maar Hezbollah en Hamas de ware verantwoordelijkheid droegen. Maar ook omdat Olmert in tussentijd flink bezig was met een plan om de Palestijnen een eigen staat te geven. Dat was duidelijk geworden in de onderhandelingen. Evenzo Sharon, die de nederzettingen in Gaza ontruimde en van plan was deze oefening te herhalen met een deel van de settlements in de Westbank. De bouw van het veiligheidshek paste ook in dat plan met een duidelijke demarcatie van ‘wij hier’ en ‘zij daar’. Ja, Sharon liet de afscheidingsgrens volgens zijn ‘eigen lijn’ trekken en dus niet op de grenzen van ’67. Maar nog altijd kreeg hij krediet. Omdat hij bezig was de Palestijnen een eigen staat geven.
Maar met Netanyahu is dat niet het geval. Hij ondermijnt de besprekingen op tal van manieren. Ook met legitieme eisen, waaronder de vraag dat de Palestijnen Israël als Joodse staat erkennen. Let wel, dat is een volkomen verstaanbaar en legitiem argument. Maar door die positie in te houden zorg je ervoor dat de Palestijnen nooit naar de onderhandelingstafel komen en er nooit een Palestijnse staat zal zijn… en daar is Netanyahu maar al te blij mee.
Ariel Sharon begreep dat de oprichting van Palestina geen vraag meer van ‘of’ het er komt was, maar ‘wanneer’. In zijn toespraken het jaar voor zijn beroerte zei hij: “de wereld is aan het veranderen en zal de situatie zoals die jarenlang was niet meer tolereren”. Daarom was hij ook gedreven om zelf het initiatief te nemen. Sharon ging zelf zo ver om te zeggen dat “bezetting van miljoenen mensen niet kan blijven duren”, hij maakte duidelijk dat dit op moreel vlak niet strookte met de Joodse waarden.
Netanyahu heeft een andere visie en ziet een Palestijnse staat als een gevaar voor het land. Maar de strateeg Sharon voorspelde dat indien Israël het been stijf hield, het alleen maar zou verliezen. Op internationaal vlak zou het land steeds verder geïsoleerd raken. Ook de vrienden zouden zich tegen hen keren. En toch, zou het niets uithalen. De Palestijnse staat zal er hoe dan ook komen. In het slechtste geval door een eenzijdige declaratie van onafhankelijkheid. En wat dan? De meeste landen zullen die onafhankelijkheid ook erkennen. En dan zal Israël hebben verloren over de hele lijn.
Waarom ik de petitie niet mee onderteken
Advertentie
Het moet gezegd, ik ben het eens met veel wat in de petitietekst staat. Dat zullen de lezers die mijn pennenvruchten al langer lezen wel weten. Net als BHL heb ik ook moeite met de zin over de ‘morele fouten van de regering’, want die zijn er volgens mij niet. Netanyahu handelt in de eerste plaats uit motivering om Israël te vrijwaren van wat hij als een catastrofe ziet. De ‘big picture’ die Sharon wel zag, namelijk dat er sowieso een Palestijnse staat zal komen en dat het dan maar best is om zelf het initiatief te nemen, ziet hij niet. Het gaat dus om politieke en niet morele redeneringen.
Maar zelf zonder dat zinnetje zou ik de tekst niet onderschrijven. Omdat het op dit ogenblik niet duidelijk is wie JCall bestuurt en welke verdere acties er zullen volgen. Gaat het om een eenmalige platformtekst die werd ondertekend? Zullen er bijvoorbeeld ook concrete voorstellen worden geformuleerd naar Europese regeringen toe? En wat zullen die voorstellen dan zijn?
En stel dat bij een volgende verkiezing Kadima van Tzipi Livni en de Arbeiderspartij een regering vormen, dan zal voor veel centralisten JCall niet meer nodig zijn. Zal de organisatie dan worden opgeheven of zal ze actief blijven lobbyen met de zogezegde steun van alle ondertekenaars? Het probleem is ook dat een deel van de oprichters tevens zetelen in andere organisaties die niet zo ‘neutraal’ in het conflict staan. Denken we aan David Chemla die de Franse tak van Peace Now leidt. Wat als Chemla morgen een nieuw document wereldkundig maakt met de Israëlische ‘schendingen van de mensenrechten’ gebaseerd op eenzijdige verklaringen, doet hij dat dan in naam van Shalom Achshav (Peace Now, nvdr.) of JCall? Vraag is ook of gematigde stemmen als Finkelkraut en B-H Lévy deel uitmaken van de deciders van JCall en bij de besluiten worden betrokken, of als een vijgenblad fungeren voor de rest?
Er werd dus te weinig informatie vrijgegeven om te weten of JCall eigenlijk niet meer is dan een slimme manier van links en extreemlinks om ook bekende centrumstemmen te ronselen? In dat geval kan JCall ook in hun naam de gekende strategie voortzetten van delegitimatie van Israël en rapporten op basis van dubieuze informatie promoten. Of gaat het daadwerkelijk om een nieuwe wind waarbij een ware centrumbeweging is opgestaan?
Afgaand op de 500 aanwezigen in de zaal tijdens de opening denk ik eerder dat het om het eerste gaat. En dat zou een spijtige zaak zijn, want ook de gematigden moeten een forum hebben om hun opinies te kunnen ventileren, zoveel is duidelijk geworden. De volgende maanden zullen ons meer duidelijkheid geven op deze vragen. Of het de Chemla’s en Suskinds van deze wereld zijn die het voor het zeggen hebben bij JCall of eerder de Finkenkrauts en BHL’ers. En dat maakt een wereld van verschil.
