Mark Geleyn na Aalst carnaval: “Er zijn eenmaal dingen waar je niet mee spot”
Voormalig ambassadeur aan Israël en aan Duitsland, Mark Geleyn, blikt terug op de heisa rond het carnaval van Aalst.
De joodse verenigingen protesteerden tegen de karikaturen van orthodoxe joden op een carnalvalswagen. De burgemeester van Aalst zei dat de Olsjtenaars gewoon lol wilden scheppen en dat ze dat altijd zouden blijven doen. De wereld buiten onze Vlaamse speeltuin reageerde scherp afkeurend. De Europese Commissie keurde de wansmakelijke spot met joden scherp af. En niet enkel in de VS en Israël reageerde men verontwaardigd, maar ook in Australië, Frankrijk en Italië.
Maar die reacties dringen in Vlaanderen niet door. Bij ons worden Joden aangemaand begrip op te brengen voor de speciale context van de carnavalsviering in Aalst. Het volksfeest, het uitbundig doen, het spotten met jan en alleman. Allez kom. De context!
De context
Maar het is precies de context die de joden wel begrijpen. De context namelijk van de vreselijke voorgeschiedenis. Een voorgeschiedenis die de meesten enkel nog ritueel oprakelen in toespraken bij holocaustherdenkingen. Voor de joden echter is die geschiedenis akelig present, de vernederingen, de vervolging, de moorden. En nu de morele lessen die diezelfde Europeanen met gulheid spenderen aan Israel.
Advertentie
De context, dat is niet het volkse en ietwat vulgaire gebeuren in Aalst. Dat zijn de Joodse scholen en synagogen en musea die al decennia beveiligd moeten worden tegen aanslagen. Dat is het spuwen, het kapotmaken van de bagage in Zaventem, de schuine moppen, het joden-aan-het-gas-gebrul bij voetbalmatchen. De context, dat is de grote toename van het aantal aanslagen op joden sinds twintig jaar, dat zijn de schendingen van joodse graven. De grafzerk van de joodse jongeman die door jongeren uit de banlieue van Parijs werd doodgemarteld, is vorige maand voor de tweede keer overhoop gehaald.
De meeste van de aanslagen worden gepleegd door moslims. Maar welke boodschap stuurt onze samenleving uit met carnavalsgedrag dat geen haar verschilt van de lol die de Duitsers begin van de jaren dertig hadden? Hoort dat tot de inburgering in onze Europese waarden?
Weinig niet-joden liggen wakker van al die schendingen van graven, synagogen en van al die plagerijen. En zoals dit voorval aantoont, is er ook weinig begrip voor de gevoeligheid van de joden. Welnu, die gevoeligheid is groot. En zij hebben er alle reden toe. Er zijn nu eenmaal dingen waar je niet mee spot.
Lees ook: Antisemitisme of carnavalesk?
Vanuit zijn nauwe contacten met de Joodse gemeenschap in Antwerpen kijkt oud-politiecommissaris Kristof Luypaert met gemengde gevoelens terug op de gebeurtenissen en de politieke en maatschappelijke reacties na de heisa rond Aalst Carnaval. Een terugblik.
