‘Museum Aan de Stroom’ besteedt nodige aandacht aan Joodse cultuur

Joods Actueel had een gesprek met de Antwerpse schepen van Cultuur Philip Heylen over het nieuwe Antwerpse Museum Aan de Stroom, het MAS, nabij het Eilandje.

Wat is het MAS?

Philip Heylen: Het MAS is een uniek museum dat verhalen zal vertellen over het heden en het verleden van de stad. Antwerpen is steeds een plek van ontmoetingen geweest tussen volkeren van over de hele wereld, een constante verzameling van culturen en gebruiken als het ware. Het is een agora maar tegelijkertijd een arena, een plek waar mensen verliefd werden, maar ook een plek waar hevig strijd werd gevoerd. Deze verhalen door de eeuwen heen hebben onze rijke internationale diversiteit gecreëerd en maakt van Antwerpen een plaats ‘pas comme les autres’. En dat is exact wat we met het MAS ook wilden bereiken: een unieke plaats van ontmoetingen, waar iedereen welkom is en zich kan thuis voelen op zijn manier. Het wordt ook veel meer dan een museum. Er komt ook een café, een feestzaal, een restaurant, een dakterras en een wandelboulevard om het geheel te vervolledigen.

Wat zal de bezoeker te zien krijgen in het museum?

Philip Heylen: Op verdiepingen vier tot en met acht wordt de vaste collectie gehuisvest. Die zal bestaan uit 470 000 objecten, samengesteld uit verschillende collecties van het Etnografisch Museum, het Nationaal Scheepvaartmuseum, het Volkskundemuseum, een deel van de collectie van het Vleeshuis en de collectie Paul en Dora Janssen-Arts. Bezoekers zullen versteld staan van de enorme rijkdom van onze collecties, die gedurende vele eeuwen werden opgebouwd en zullen af en toe zelfs nooit eerder getoonde topstukken te zien krijgen.

Advertentie

Zal er ook aandacht zijn voor de Joodse gemeenschap van Antwerpen?
Philip Heylen:
Uiteraard, Antwerpen dankt haar rijkdom aan haar vele verschillende inwoners en bezoekers. De Joodse gemeenschap is één van die hoekstenen die Antwerpen zo uniek maakt. Het Jodendom en de gemeenschap in Antwerpen zullen dan ook aan bod komen in verschillende thema’s. Zo besteden we in het thema ‘Macht’ aandacht voor de deportatie van de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog en in het thema ‘Stad in de Wereld’ komt de leuke anekdote van de Joodse heer Ritz aan bod. Hij ontwikkelde een nieuw product in de jaren ‘30, de ritssluiting. Dat werd een neventak van Atea, het Antwerpse telecombedrijf. Vanwege de Tweede Wereldoorlog vluchtte de man naar Amerika. Daar werd hij een succesvol producent van ritssluitingen.

Wij hoorden ook over plannen die de religieuze betekenis van het Jodendom zouden onderzoeken?

Philip Heylen: Dit klopt, in het thema ‘Leven en de dood’ belichten we een paar grote ideeën over ‘de weg naar God’ en hoe we dat via de Europese godsdiensten het best hebben leren kennen. De presentatie bestaat uit objecten en verhalen die een beeld geven van het hiernamaals en van de praktijken die daarop gericht zijn tijdens het leven. In het Jodendom bestaan er weinig beschrijvingen of afbeeldingen van het hiernamaals, de nadruk ligt op het naleven van plichten in het ‘hierNUmaals’.

We tonen objecten en foto’s die met het dodenritueel te maken hebben. Omwille van het geloof in de wederopstanding van de doden is het belangrijk dat het lichaam eeuwig begraven blijft. Omdat de begraafplaatsen in België na enige tijd geruimd worden, kiezen de Joden uit Antwerpen voor een eeuwige concessie in Putte (Nederland) om er hun doden te begraven. Dit is een specifiek gegeven voor Antwerpen en daar tonen we een reeks zwart-wit foto’s van.

Wie geeft mee de invulling aan de Joodse thema’s?
Philip Heylen:
De opstelling en de teksten worden gemaakt in samenwerking met het Joods Forum, met professor judaïstiek Frans Van den Brande (ook medewerker van Joods Actueel, nvdr.) en in overleg met verschillende Joodse families. We nodigen echter iedereen uit die bereid is om met ons mee te denken over de concrete invulling, want naast de vaste collectie komen er ook verschillende tijdelijke tentoonstellingen, ook daar voorzien we in de toekomst programma’s met een Joodse insteek. Wie nog ideeën heeft kan mijn kabinet altijd contacteren of mij een e-mail sturen naar philip.heylen@philipheylen.be.

Meer info zie www.mas.be