Marino Keulen neemt voortouw in aanpassen straatnamen genoemd naar nazi’s

Marino Keulen met de oude Cyriel Verschaevestraat

Burgemeester van Lanaken, Marino Keulen (Open VLD) heeft in Vlaanderen het voortouw genomen in het debat over straatnamen genoemd naar nazi aanhangers. De gemeenteraad van Lanaken besliste vorige week dan ook om Cyriel Verschaeve te wijzigen naar de ‘Anne Frankstraat’. “Niets doen was geen optie”, aldus Keulen die hoopt dat andere steden zijn voorbeeld zullen volgen. De Joodse gemeenschap is alvast groot voorstander en applaudisseert deze beslissing.

Burgemeester Keulen schreef volgende tekst over zijn beslissing voor Joods Actueel:

Anno 2017 is het ondenkbaar dat een ter dood veroordeelde oorlogsmisdadiger recht heeft op een straatnaam. Toch is dit het geval met Cyriel Verschaeve in enkele Vlaamse gemeenten. Als gemeentebestuur van Lanaken hebben we de beslissing genomen om deze historische dwaling recht te zetten en aan de inwoners van de straat de keuze gegeven uit drie nieuwe straatnamen. Finaal viel de beslissing op de Anne Frankstraat. Wanneer de gemeenteraad in december de nieuwe straatnaam zal goedkeuren verdwijnt Cyriel Verschaeve uit het openbaar straatbeeld van onze gemeente.

In de tweede helft van de jaren 1960 heeft het toenmalige gemeentebestuur voor de invulling van straatnamen voor een nieuwe wijk gekozen voor schrijvers. Zo viel de keuze op Alfons Jeurissen, Stijn Streuvels, Guido Gezelle, Ernest Claes, Hendrik Conscience, maar ook op Cyriel Verschaeve.

Een straatnaam is een ultieme bekroning en dient om mensen te eren die een voorbeeld voor de samenleving zijn. Bij Cyriel Verschaeve is dit gezien zijn keuzes tijdens de tweede wereldoorlog absoluut niet het geval.

Advertentie

Daarnaast is het frappant dat het plein waar de straat op uitkomt genoemd is naar Hubert Vrancken, een in 1944 gefusilleerde weerstander.

Een straatnaam hoort toe aan de hele gemeenschap en geeft de gemeente een bepaald aanzien. Daarom hebben we als gemeentebestuur besloten om de straatnaam te wijzigen. We konden eerst een referendum uitschrijven en de mening van de inwoners van de bewuste straat vragen, maar dan stond de uitkomst reeds vast. Mensen kiezen immers voor het status-quo, zeker wanneer het hun eigen omgeving betreft. Vaak vanuit een vorm van gemakzucht: “De straat heeft al meer dan 50 jaar deze naam, waarom nu nog wijzigen?”

Politiek gaat ook over ethiek

Politiek is echter meer dan enkel de praktische zaken van het leven aanpakken en beslissingen nemen rond huidige of toekomstige problemen. Politiek staat ook voor ethiek. Als gemeentebestuur hebben we voluit voor deze weg gekozen en daarom besloten om een ter dood veroordeelde oorlogsmisdadiger zijn straatnaam te ontnemen en toe te kennen aan iemand anders. Daarvoor is er een enquête bij de 74 inwoners van de straat boven 16 jaar geweest en kon men kiezen uit drie figuren: Hadewych (een 13de eeuwse dichteres en mystica), Alice Nahon (een 20ste eeuwse dichteres) en Anne Frank (een Joods meisje dat met haar dagboek symbool staat voor het lot van de Joden in de tweede wereldoorlog). 54 inwoners leverden een stemformulier in en 38 ervan kozen voor de Anne Frankstraat.

Ondanks alle kritiek van de inwoners van de straat en derden via social media, ben ik de mening toegedaan dat politici daarboven moeten durven uitstijgen en soms de weg wijzen op ethisch vlak en niet toegeven aan de facebookdemocratie die steeds hard roept bij elke beslissing.

Bovendien zorgen we er als gemeentebestuur voor dat het leed voor de inwoners van de straat relatief beperkt is. Er is een financiële tussenkomst van €170 per adres en zelfstandigen krijgen een vergoeding voor gemaakte kosten.

Niets doen was geen optie voor ons als gemeentebestuur, als politici willen we niet enkel populaire maatregelen treffen, maar ook richting geven aan de samenleving. Met de keuze van de inwoners voor Anne Frank krijgt de schrijverswijk er een herkenbare toevoeging bij. Vele scholieren hebben haar dagboek Het Achterhuis gelezen en kennen de geschiedenis van het Joods meisje dat uit haar schuilplaats gedeporteerd werd en op 15-jarige leeftijd overleed in Bergen-Belsen aan ontbering en ziekte. Ondanks haar lijden, wist ze in haar dagboek steeds positief te blijven en schreef ze haar belevenissen als puber neer. Op een ontwapende manier tegen de achtergrond van een verschrikkelijke oorlog.

Advertentie

De andere gemeenten met een Cyriel Verschaevestraat moeten uiteraard voor zichzelf bepalen of men deze wenst te behouden of niet, in Lanaken hebben we een duidelijke keuze gemaakt en onze verantwoordelijkheid genomen. Van zodra het relatieve leed van de inwoners van de straat geleden is en elke instantie op de hoogte gebracht is van de naamsverandering, kan de straat weer positief vooruit kijken en de heisa achter zich laten.

Marino Keulen is Burgemeester van Lanaken en Vlaams volksvertegenwoordiger voor Open Vld